Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
46
UniaEuropejskajakowspólnotahistoryczna
niaswoistegosystemunadzorunadEuropąitrybunałumiędzynarodowe-
go,któryrozstrzygałbywszelkiesporywwielkiejrodzinienarodówchrze-
ścijańskich.Tworzyłoono„międzynarodówkęmonarchów”,stabilizującą
ładeuropejskizachwianywcześniejprzezrewolucjęfrancuskąikampanie
napoleońskie.PodstawąstosunkóweuropejskichwokresieŚwiętegoPrzy-
mierzastałsiętzw.koncertmocarstweuropejskich,naczelezAnglią,Au-
strią,PrusamiiRosją,doktórychw1818r.dołączyłaponapoleońskaFran-
cja.TwórcyŚwiętegoPrzymierzauznali,żemonarchowiepowinnispotykać
się,bydyskutowaćnadpolityką,atakżeinterweniowaćwsąsiednichpań-
stwachcelemprzywróceniaporządku.ŚwiętePrzymierzeskłoniłow1821r.
AustriędointerwencjiiprzywróceniaporządkuweWłoszech,aw1823r.
upoważniłoFrancjędopołożeniakresurozruchomwHiszpanii.
RadykalnydziałaczwłoskiGiuseppeMazziniw1834r.założyłwBernie
tajnąorganizacjęMłodaEuropa,stanowiącąpróbęstworzeniafederacjina-
rodóweuropejskich.Mazzinidążyłdorozwojuwspółpracyprzedstawicieli
demokratycznychiniepodległościowychorganizacjiz:Belgii,Francji,Hisz-
panii,Niemiec,Polski,SzwajcariiiWłoch.Prezentowałprogramwalkiowy-
zwolenienarodoweiwprowadzeniewEuropieustrojurepublikańskiegona
wzórStanówZjednoczonychAmeryki.MłodaEuropaMazziniegoistniała
zaledwieparęlatiniezyskałaszerszegopoparcia,alewskazałanamożliwość
bliskiejwspółpracynarodóweuropejskich.WtymsamymrokupowstałNie-
mieckiZwiązekCelny(DeutscherZollverein),zorganizowanypodhegemonią
Prus35.Związekułatwiałrozbudowęrynkówzbytu,współpracęgospodarczą
państwczłonkowskichorazujednoliceniecełwywozowychiprzywozowych.
ZwiązekCelnyreprezentowałznaczącąjaknaówczesneczasysiłęgospodar-
czą,którawywierałatakżepewienwpływnasąsiedniepaństwa.
Wczerwcu1848r.zwołanowPradzepierwszyZjazdSłowiańskipod
hasłemjednoczeniaPolaków,Rosjanorazprzedstawicielinarodówsłowiań-
skichzamieszkującychmonarchięhabsburską.WodezwieDoSłowianZjazd
wysunąłideęutworzeniaogólnosłowiańskiejfederacjizgranicamiustalo-
nymidemokratycznieprzezwolnenarody.UchwaliłrównieżManifestdona-
rodówEuropy,którygłosił,że„prawanarodówsąważniejszeaniżelidecyzje
monarchów”.Wysunąłpropozycjęzwołaniazjazdupowszechnegonarodów
europejskichwimięwolności,równościibraterstwa.Zbiegiemczasuna
czeleruchusłowianofilskiegostanęłaRosjaiwykorzystywałajegoideedla
realizacjiswoichinteresów.
35W.Nicoll,T.C.Salmon,op.cit.,s.5.
