Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Wzrostirozwójgospodarczypodstawowekategorieekonomiczne
20
Abywyeliminowaćwpływzmiancen,stosujesiękategorięrealnegoPNB,który
wodróżnieniuodPNBnominalnego,uwzględniającegocenybieżące,mie-
rzonyjestwcenachstałych.WobectegorealnyPNBkorygujenominalnyPNB
oskutkiinflacji.Konwersjęcennominalnychnarealneumożliwiatzw.deflator
PNB,definiowanyprzezD.Beggajako:„stosuneknominalnegoPNB(wcenach
bieżących)doPNBwujęciurealnym(wcenachstałych)wyrażonywpostaci
wskaźnika”42.
Należypodkreślić,żewpraktycePNBiPKBprezentująwartościzbliżone,
couzasadniaprzyjęcieproduktukrajowegobruttozapodstawoweźródłoin-
formacjinatematpotencjaługospodarczegokrajówiregionów.Niewątpliwie,
produktkrajowybruttojestnajważniejsząkategoriąekonomicznąizarazem
najbardziejsyntetycznymmiernikiemrezultatówdziałalnościcałejgospodarki.
Niebezpowodustworzenietejkategoriiuważasięzajednoznajwiększych
osiągnięćekonomii.
PaulSamuelsonutożsamiaPKBzcałkowitąwartościąrynkowąwszystkich
końcowychdóbriusługwytworzonychprzezdanykrajwokreślonymroku43.
Produktkrajowybruttojestzatemmiarąprodukcji(wyrażonejwpieniądzu)
wytworzonejprzezczynnikiwytwórcze,zlokalizowanenaterytoriumdanego
krajubezwzględunato,ktojestichwłaścicielem
44
.AnalogiczniedoPNB,PKB
liczonywcenachbieżącychokreślasięnominalnym.Istotęstanowiproblema-
tykacen,wjakichjestwyrażonyproduktkrajowy.Praktykabowiemdowodzi,
żezrokunarokcenydóbrulegajązmianie,najczęściejonewyższe.Inflacja,
którąnależytraktowaćjakoogólnywzrostcen,sprawia,żenawetgdybyilość
wyprodukowanychdóbrnieuległazmianie,PKBwyrażonywcenachbieżą-
cychwzrośnie.Celemwyeliminowaniazniekształcającegowpływuzmiancen
nawartośćnominalnegoPKB,obliczasięjegowartośćrealną.Wzwiązku
ztym,niezbędnejestobliczenieśredniejważonejprocentowychzmiancen
wszystkichdóbriusługwposzczególnychlatachprzyjętegowbadaniuprze-
działuczasu.Wartopodkreślić,żewtensposóbotrzymanawartość,nazwana
deflatorem,uwzględnia,próczzmiancenusługidóbrkonsumpcyjnych,rów-
nieżdobrainwestycyjne,coodróżniaodzwykleużywanegowstatystyce
wskaźnikazmiancenkonsumpcyjnych.WefekciepodzieleniawartościPKB
42
D.Begg,S.Fischer,R.Dornbusch,Makroekonomia…,op.cit.,s.41.
43
P
.Samuelson,W.D.Nordhaus,Ekonomia…,op.cit.,s.392.
44
Zob.L.Zienkowski,CotojestPKB?Jegorolawanalizachekonomicznychiprognozowaniu,
ELIPSA,Warszawa2001.