Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
PodwspólnąnazwąFranciplemionateporazpierwszypojawiłysięwIIIw.
poChr.Wznanympóźnorzymskimzabytkukartograficznym,jakimjestTabula
Peutingeriana,przedstawiającymprzebiegsiecidrożnejimperium,dwukrotniewy-
mienionazostałanazwaFrancia.RazwodniesieniudoChamawów–występujących
jakoPranciiponownienaokreślenieobszaruwystępującegonapółnocno-wschod-
nimprzedpolulimesunadRenem,pomiędzyXantenaNimwegen(Francia)5.
ZaliczenieChamawówdoFrankówprzemawiazaichetnicznąikulturowąbliskoś-
cią,niewykluczoneteż,żeodegralioniistotnąrolęwetnogenezieFranków,podob-
niejakChattuariowieiBrukterowie6.PrzypuszczalniedokońcaIIIw.Frankami
stałysiętakżepozostałeplemionaosiadłenainteresującychnasterenach.Procesich
krystalizacjiwnowąwspólnotęetnicznąniejestdobrzepoznany.Prawdopodobnie
wkońcuIIIbądźnapoczątkuIVw.wykształciłsięnowyetnoszłożonyzmałych
plemiongermańskichznaddolnegoRenu,określonychwspólnąnazwą–Franków.
Wówczasteżpojawiłasiętakżenazwaichterytorium–Francia7.
Innymplemieniem,któreodegrałowiodącąrolęwkształtowaniusięnowej
wspólnotyetnicznej,byliFrankowiesaliccy,októrychbrakinformacjiźródłowych
pozwalającychnadokładniejsząlokalizacjęichsiedzib.Wiadomotylko,żeznaj-
dowałysięonebliskoSasów,stądterenosadnictwasalickiegolokalizowaćnależy
napółnocnywschódodpozostałejgrupyplemion.Właśnieuciążliwesąsiedztwo
Sasów,którzyczęstoorganizowalinapadynaokoliczneziemiestanowiłojedną
zprzyczyn,dlaktórejFrankowiesaliccyzainteresowanibyliwpodjęciuwędrów-
kinazachód,wstronęrzymskiejGalii.Niemniejistotnympowodembyłatakże
korzystnasytuacja,jakapowstaławstrefielimesugermańskiego,będącanastęp-
stwemtrudnościwewnętrznychcesarstwarzymskiegowIIIw.8
Kulturę,warunkiżyciaizajęcialudnościnaomawianychterenachmożemy
odtworzyćprzedewszystkimnapodstawiemateriałówpochodzącychzpracwy-
kopaliskowych.Wśródnichprzeważająprzedewszystkimprzedmiotypochodzące
zosad,wmniejszymnatomiaststopniuzcmentarzysk.Charakterystycznymty-
pemzabudowywystępującymnaterenachosadnictwafrankijskiegobyłdługidom
(podczaspracarcheologicznychnatrafiononalicznepozostałościpodołkachpo
słupach,stanowiącychelementykonstrukcyjneścianbudynkuipodtrzymujących
takżedach),któregownętrzepodzielononaczęśćmieszkalnąipomieszczeniadla
zwierząt.Pozostałezabudowaniagospodarczeorazwarsztatyrzemieślniczeznaj-
dowałysięwpobliżudomostw.Najczęściejbyłytoniewielkichrozmiarówchaty
wiadomo.WzmiankujeonimStrabon,Γεογραφικα,7.1.4,s.234.Niewykluczone,żeTubantowiebardzo
wcześniezasymilowalisięzktórymśzsąsiednichplemion,np.Chaukami,ChamawamilubFrankami
salickimi.A.Koppe,1976,s.415–419;W.J.H.Willers,1984,s.278,przyp.57;J.Knys,2002,s.164.
5
B.H.Stolte,1959,s.58,il.1;K.J.Cawan,1974,s.151–157;B.Goudswaard,R.A.C.Kroes,
H.S.M.vanderBeek,2000–2001,s.442,il.3;E.Weber,2005,s.261.
6
R.Wenskus,1961,s.515–516;H.J.Hummer,1998,s.11–14.
7
AmmianusMarcellinus,Rerumgestarum,XX,10,2,s.114,XXX,3,7,s.210orazwgindeksu
(Franci);historykrzymskizIVw.częstowymieniawswymdzieleposzczególneplemiona,jednocześ-
nienazywającichFrankami.NatematnazwyFrankowie,Francia,zob.H.Beck,1995,s.373–374;
E.Ewig,1978,s.110–116;P.J.Geary,1988,s.78–82;H.H.Anton,2003,s.189–191;H.-W.Goetz,2002,
s.133–150.
8
T.Kotula,1992,s.48–60.
