Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćIRozdziałINacjonalizmukraińskiźródłem...
Nazizmniemieckikrytykowałtradycyjnezałożeniahumanitaryzmu.Adolf
HitlerwMeinKampfpisał:
Silniprzepędząsłabych,ponieważpęddożyciawjegoostatecznejpostacizawsze
roztrzaskagroteskoweokowytakzwanegohumanitaryzmu
18
.
Hitlerwypowiadałsięrównieżprzeciwkodemokracji:nCzyktoświerzy,
żepostęptegoświatakiedykolwiekpochodzizmózgówwiększości,aniezgłowy
jednostki?”
19
.
WpodobnysposóbpoddałkrytycezastanyporządekDmytroDoncow,ideolog
ukraińskiegonacjonalizmu.Wystąpiłonprzeciwkoideomdemokracji,liberalizmu
ihumanizmu.Wichmiejsceproponowałzasadęnmniejszościinicjatywnej”:
Ktowprowadzawżycieiurzeczywistniajakąśideę?Prowansalczycy,demokraci
iinnimiłującyludzi,odpowiadali—zawszenaród!Naródjestdlakażdejidei,
zarównowstaniestatycznym,jakidynamicznym—czynnikiembiernym,przyj-
mującym.Czynnikiemaktywnym,nosicielemidei,tym,wktórymtaideasięrodzi,
jestaktywnaalboinicjatywnamniejszość
20
.
Jakwidać,słowatesąnieomalpowtórzeniemwcześniejzacytowanejwypo-
wiedziHitlera.Wtymmiejscunależywyjaśnić,czymdlaDoncowajestprowan-
salstwo.WpierwszymznaczeniuoznaczaonopozytywnystosunekdoRosjiichęć
uzyskaniawjejramachautonomiiUkrainy
21
.Drugieznaczenietegosłowaodnosi
siędoaksjologiiioznaczaludzi,kierującychsięracjonalistycznymsposobemmy-
śleniaihumanitarnymizasadami.Doncowzarzucaimwychowanienieudolnego
społeczeństwa,niezdolnegodowalki:
Zamiastwalki—wychowanie;zamiastdogmatyzmuwiary—osłabiającykryty-
cyzm;zamiastmoralnościsilnych—etykałagodnych;zamiasttwardości—mięk-
18
Za:W
.Poliszczuk,ŹródłazbrodniOUNiUPA.Integralnynacjonalizmukraińskijakoodmiana
faszyzmu,t.I,Toronto2003,s.55.
19
Za:ibidem,s.25.
20
D.Doncow,Nacjonalizm,Londyn,1966,za:ibidem,s.36.
21
Por
.W
.Poliszczuk,Ideologianacjonalizmuukraińskiego,Toronto-Warszawa1996,s.136.
27
