Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Wprowadzenieteoretyczno-
-metodologiczne
1.Etykieta(grzeczność)językowajakoskładnik
triadyaksjologicznej:dobro–piękno–prawda
1.1.Dobro,pięknoiprawdawkomunikacjitworząwspólnieideał
wartościabsolutnych,tojesttakich,któresąwartościamibezwzględu
nasytuacjęmówienia,osobywmówieniuuczestnicząceorazcelmó-
wienia.WstarożytnejGrecjiideałten(pisałonimPlaton)nazywany
byłeudajmonią
3.
Abysprawnieposługiwaćsięjęzykiemiosiągaćzamierzone,nie-
oszukańczecelekomunikacyjne,należymówićtak,byodbiorca(roz-
mówca,czytelnik,słuchacz,telewidz):
–czułsięwkontakcieznadawcądobrze,toznaczybyłprzezniego
akceptowanyiszanowany,
–odbieraładresowanydoniegotekstwypowiedzijakoestetyczny
(wtymjęzykowopoprawnyinieobraźliwy),
–czuł,żenadawcamówiprawdziwie,szczerze,nierealizującprzy
tymcelówdlaodbiorcyniejasnych(bynadawcaswoimmówie-
niemniewzbudzałuodbiorcypodejrzliwości).
1.2.Przezmówieniedobrerozumiesięzwyklemówieniezgodne
zzasadamietykietyjęzykowej,czyligrzecznościjęzykowej.
3Zob.natentematT.Zgółka,Językwśródwartości,Warszawa1988.Jakrównież:
J.Puzynina,Językwartości,Warszawa1992;U.Wieczorek,Wartościowanie.Perswazja.Ję-
zyk,Kraków1999;Językwkręguwartości.Studiasemantyczne,red.J.Bartmiński,Lublin
2003;A.Markowski,Kulturajęzykapolskiego.Teoria.Zagadnienialeksykalne,Warszawa
2005,rozdz.12:Warunkiwłaściwegoużyciajęzyka.Nowomowa,s.84–95,rozdz.13:Estetyka
słowa.Brutalizacjajęzykapublicznego.Grzecznośćjęzykowa,s.96–103.
