Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
izformdziennikarskichwgazetachiperiodykachpolskich.Prasępotraktowali-
śmytuniejakouzupełnienie,leczpunktwyjścia,dlaktóregouzupełnieniemsą
korespondencjepisarza,czyliuczyniliśmyodwrotnie,jakKrzyżanowski.Przyję-
liśmyzatemprasoznawczypunktwyjściadlakonstrukcjibiograficznej,poto,by
odsłonićkwestię,jakelementytejkonstrukcjifunkcjonowaływprasie,czylina
płaszczyźnieopiniipublicznej.Odrywamyzatembiografięodintymistykiiko-
respondencjilistowejiprzenosimyjąwtenwymiarświadectw,jakiedajesłowo
drukowane.Mielibyśmyzatemdoczynieniazczymśwrodzajubiografiipublicz-
nej,niejakociągledopełnianejprzezkolejneelementywydarzeńzżyciaitwórczo-
ścipisarza,kształtującejsięinstatunascendi,innejrodzajowoniżbiografiapry-
watna,którejpodstawąźródłowąjestlist,dziennik,pamiętnikczyrelacjeosób
postronnych,uwiecznionązapomocąpióra,aniedruku,znaturyprzeznaczone-
godoupowszechnieniazawartychwnimtreści.
Właśnietabiografiapublicznabędzieprzedmiotemnaszychzainteresowań,
czyraczejwybranejejszczegółyiepizody,botemat,pókico,nadzwyczajjest
dalekiodjegowyczerpania.Zamierzamywykazaćkorzyściizaletyzapropono-
wanegowtejksiążcepomysłumetodologicznego,naraziewskazująctylkojedną:
możliwośćodsłonięciaelementówbiografiipisarzanasceniepublicznejwzłożo-
nymwymiarzekontekstuspołecznego,kulturowego,cywilizacyjnegoipolitycz-
nego.BokażdezdaniewypowiedzianeoSienkiewiczuwdziennikachczytygo-
dnikach,każdeprzezeńwymówionesłowosytuowałosięwsąsiedztwiespraw,
któreprzynosiłosamożycie.
NaksiążkęskładasiędziesięćstudiówoSienkiewiczuXX-wiecznym,dla
którychźródłemmateriałowymbyłokilkadziesiąttytułówprasypolskiejzlat
1901–1916.Niektórespośródnichinterpretująianalizująjakieśjednouderzają-
cewydarzenieczysprawę,naturalniedotychczasnieopisaną,naprzykładkwe-
stięnieobecnościSienkiewiczanauroczystościachwKrakowiewpaździerniku
roku1913czyrzekomowydanejprzezniegoprowokacyjnejodezwywsierpniu
roku1914.WielewątkówdotyczyćbędziepróbmanipulowaniaSienkiewiczem,
aniektóremiećbędącharaktersensacyjny.Ważnewydajesięnakreśleniepostaw
iwyborówpolitycznychpisarza,zarównowokresierewolucjilat1905–1907,jak
iwokresieWielkiejWojny(zlokalizowanepolitycznieiokreślonezostałyźró-
dłaniechęciorientacjigermanofilskiejwobecSienkiewicza).WogóleCzytel-
nikspotkasięwksiążcezdziesiątkamisprawzzakresupolityki,wymagających
nowychinterpretacjilubpostawieniahipotez.Jednaknietylkopolityki,bona
przykładdziałalnośćcharytatywnaSienkiewicza,zestrajającasięzjegoaktyw-
nościąpublicznąwokresierewolucjiiwlatachwojny,będzieprzedmiotemnie-
ustannegozainteresowaniaprasy(włączniezkampaniąprzeciwpisarzowi).Je-
denzeszkicówpoświęconyzostałpieniądzom,czyligratyfikowaniufinansowemu
