Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
suprzyjęciaostatecznychrozstrzygnięćibojkotuKomisjiprzezNiemców
pełniłaonaswojeobowiązkidolata1919r.
WwyborachdoradymiejskiejPoznania,przeprowadzonych23mar-
ca1919r.,zdecydowanezwycięstwoodniosłajużlistapolska(65,8%),
przejmującwtensposóbkontrolęnadradą.Jeszczeprzedpodpisaniem
traktatuwersalskiegoogłoszonowbyłejprowincjipoznańskiejwybory
uzupełniającedoSejmuUstawodawczego,któreodbyłysię1czerwca.
ZwycięstwoodniosławnichprawicowalistaZjednoczeniaStronnictwNa-
rodowych,którauzyskała97%głosów,awięczdobyławszystkieprzy-
sługujące42miejscaposelskiewparlamencie.Ostateczniepotwierdzenie
międzynarodoweprzyłączeniaWielkopolskidopaństwapolskiegonastą-
piłowczerwcu1919r.,popodpisaniutraktatuwersalskiego.
2.3.3.PolskiobóznarodowynaGórnymŚląsku
ZakończenieIwojnyświatowejklęskąNiemiecdoprowadziłonaprze-
łomielat1918i1919takżenaGórnymŚląskudoukształtowaniasiękon-
konfiktetniczny
kurencyjnychobozówpolitycznychpolskiegoiniemieckiego.Konflikt
narodowościowynatymobszarze,nienależącymdozaborupruskiego,
sięgałswymiprzyczynamiXIXw.StatystykiprzedIwojnąświatowąnie
posługiwałysięwprawdziekryteriamiświadomościnarodowej,ujmowały
tylkoużywanienacodzieńjęzykapolskiegolubniemieckiego,aleite
wynikibyłydlastronyniemieckiejniekorzystne.Wostatnimspisiepo-
wszechnymz1910r.ludnośćdeklarującaposługiwaniesięjęzykiempol-
skimliczyła53%,ajęzykiemniemieckim40%ankietowanych.Pozostali
wwiększościokreślalisięjakodwujęzyczni.PojęcieGórnoślązak/Obers-
chlesierfunkcjonowałowtymregioniejakokategoriaetniczna,oznacza-
jącamieszkańcówwschodniejczęściŚląska,posługującychsięjęzykiem
polskim,chociażwocenieniemieckiejzachowującychpełnąlojalność
państwowąwzględemPrus.Literackiegojęzykapolskiegoużywanotyl-
kowśródniewielkiejgrupyPolakówwykształconychwszkołachśrednich
iwyższychnaterenieGalicji.WiększośćGórnoślązakównacodzieńpo-
sługiwałasiępolskimdialektemśląskim,któryniewypracowałswojejfor-
myliterackiej.Tychniuansówjednakstatystykipruskienieodzwiercied-
lały.LudnośćnaGórnymŚląsku,dokonującwyboru,którazkulturjest
atrakcyjniejsza,atakzregułydziałosięnakresach,wybierałaalboopcję
polską,alboniemiecką,wzależnościodkoniunkturypolitycznej.Kiepski,
wporównaniuzRzesząNiemiecką,poziomżyciawrazzewspomnianąod-
rębnościąjęzykowąstałysięsprzyjającymipowodamidojrzewaniapoczu-
ciakrzywdyiseparacjiwśródGórnoślązakównaprzełomieXIXiXXw.
Zarównoliczebnośćobugrup,jakiodwoływaniesiędopodziałów
etnicznychwkonflikciepolsko-niemieckimwykorzystywanodowalki
narodowościowej.Stronaniemieckapodważałapolskąświadomośćnaro-
polskiobóznarodowy
97