Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp:Oproblemachzhumanistyką
15
s.95).Wiążesięztymodrzucenieteoriocentryzmunarzeczrefleksjinadnauka-
mirozumianymijakopraktyki-usytuowane,materialneidyskursywne(wtej
perspektywietakżeteoriepraktykami,jakożemodelująokreślonedziedziny
czyłącząmodelezsytuacjamieksperymentalnymiitd.)(Wehling2015,s.104-
115).Tym,cowspólnedlaontologiikulturowejorazpostkonstruktywizmujest
równieżkrytycyzmwobecpokartezjańskichkoncepcjipodmiotowości.Wkoń-
cu,jeślizgodzićsięzPeteremWehlingiem,żepostkonstruktywizmniejestvmeta-
teoretycznymwyjaśnieniemnauki”
,araczejkrytykąvjednostronnychpodejśćdo
wiedzynaukowejipromowaniemautorefleksyjnychpraktykbadawczych”(We-
hling2015,s.96),totakżewtympunkcieontologiakulturowabędziezbieżna
zpostkonstruktywizmem.Wswojejpracyniepróbujębowiemwyjaśnić,czym
naukihumanistyczne,alestaramsięjezrozumieć.Zdecydowaniedalejniżdo
postkonstruktywizmujestontologiikulturowejdoposthumanistyki(jaksądzę,
dasięwydzielićkoncepcje,którenależećbędązarównodopostkonstruktywi-
zmu,jakidoposthumanistyki,pozostawiamjednakkwestięnaboku).Główna
różnicapoleganatym,żeontologiakulturowajestjednocześniestanowiskiem
antropocentrycznyminie-antropocentrycznym.Chodzioto,żewperspektywie
ontologiikulturowejjakosprawczetraktujesięnarówniczynnikiludzkieipo-
zaludzkie,zachowujesięjednakprzekonanie,żeczłowiekaodaktorówpoza-
-ludzkichodróżnia(aleniewyróżnia)rozumienieisamorozumienie(Tuchańska
2012b),dlategoniemożliwesą,postulowaneniekiedy,vstudianadzwierzętami”
czyvstudianadroślinami”tworzonewsposóbvzobiektywizowany”
,jakgdyby
vzich(zwierzątczyroślin)punktuwidzenia”
.Wswojejpracyniekonfrontujęsze-
rzejontologiikulturowejzposthumanistyką,którątraktujęjakodyskursontycz-
ny,awięcprzedmiotmojejanalitycznejuwagi.
Przyjmującwpracyperspektywęontologiikulturowej,chciałbymzwrócić
uwagęnatrzyobecnewniejidee.Wontologiikulturowejzwracasięuwagęna
to,żenaszerozumienieinaszedziałaniezawszeusytuowane.Owav[n]iezby-
walnasytuacyjnośćnaszegorozumienia,działania,awłaściwiecałościnaszego
byciapowoduje,żeaniludzkiegobytu,aniniczego,coje«sytuuje»,niemożna
zobiektywizować”(Tuchańska2012a,s.158).Jesttakdlatego,żeniemożemy
sięzdystansowaćaniwzględemaktówrozumienia,wrazzjegowymiaremak-
sjologicznym,aniwobecnaszegowłasnegobycia,alerozumiemyjevodśrodka”
,
vzwnętrza”sytuacji(Tuchańska2012a,s.158).ZwróciłnatouwagęHans-Georg
Gadamer,którytakcharakteryzujesytuację:
Pojęciesytuacjioznacza[ł],żenieznajdujemysięnazewnątrzniejidlategonie
możemymiećoniejżadnejprzedmiotowejwiedzy.Jesteśmywniej,zawszejużod-
najdujemysiebiewpewnejsytuacji,którejrozjaśnieniestanowizadanieniedające
sięnigdywpełnidoprowadzićdokońca.Dotyczytotakżesytuacjihermeneutycz-
nej,tj.sytuacji,wjakiejznajdujemysięzewzględunaprzekaztradycji,którymamy
zrozumieć(Gadamer1993,s.286).