Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
sejmulubsenatu.nNieoznaczałotojednakprzyjęciazasadyodpowiedzialno-
ścikonstytucyjnejposłów[…].Odpowiedzialnośćtaznaturyswejupodabnia-
łasiędokarnej,aczkolwiekograniczonabyładopozbawieniamandatu”29
Wart.41ust.4konstytucjakwietniowazezwalałanapociągnięcieparla-
mentarzystydoodpowiedzialnościsądowejzanaruszenieprawosobytrzeciej
podczasobradizby,jednakżetylkozazezwoleniemsejmubądźsenatu.
PrzedstawionewyżejprzypadkiodpowiedzialnościprzedTrybunałem
Stanuorazprzedsądempowszechnymstanowiływyjątkiodzasadyodpowie-
dzialnościdyscyplinarnejdeputowanegoprzedizbązadziałaniapodejmowane
wtrakcieobrad.
Konstytucjakwietniowaograniczyłazakresprzedmiotowyparlamentar-
negoimmunitetupozazawodowego.Ustrojodawcazrównałzasadyodpowie-
dzialnościparlamentarzystóworazpozostałychobywateli.Wkonsekwencji
parlamentarzystamógłbyćpociągniętydoodpowiedzialnościbezzgodyod-
powiedniejizby.Trzebazauważyć,żeprzepisykonstytucjikwietniowejode-
szłyodklasycznejregulacjiparlamentarnegoimmunitetuformalnego,skoro
jegoistotąbyłamożliwośćpociągnięciadoodpowiedzialnościzazgodąod-
powiedniejizby30.Jednakżekarnepostępowaniesądowelubadministracyjne,
atakżepostępowaniedyscyplinarne,wszczęteprzeciwposłowiprzedlubpo
uzyskaniumandatu,należałonażądaniesejmuzawiesićdowygaśnięciaman-
datu(art.42ust.2).Wokresiezawieszeniapostępowanianniebiegły”terminy
przedawnienia(art.42ust.3)31
Zgodniezart.42ust.4konstytucjikwietniowejposłaczysenatorazatrzy-
manegobeznakazusądunależałoniezwłoczniezwolnićnażądaniemarszałka
izby.Powyższyprzepismiałzastosowaniejedyniewczasiesesjiparlamentu.
29W.Komarnicki,Polskieprawopolityczne,s.316.Wdoktryniepojawiłysięrównież
opinie,żeodpowiedzialnośćparlamentarzystówprzedTrybunałemStanubyła
jednakodpowiedzialnościąkonstytucyjną.Zob.T.Orlewicz,Zasadykonstytucji
23kwietnia1935roku,s.58.
30Zob.D.Górecki,Ewolucjaimmunitetuparlamentarnego,s.55.
31Wliteraturzepojawiłasięnastępującaopinia:nNiejestrzecząwykluczoną,żesejm
nieskorzystazprzysługującegomunamocyust.2art.42praważądaniazawie-
szeniapostępowania.Przepistenniejestbowiembezwzględniesejmwiążącym.
Nienakazujewkażdymszczególnymprzypadkukorzystaćztegoprawa.Przecież
takust.3,jakiust.4art.41przewidują,żeposełmożebyćpociągniętydood-
powiedzialnościsądowejwczasietrwaniamandatualbooddanymożebyćpod
sądTrybunałuStanu.Sejmniezawszezatemjestobowiązanydowystępowania
doodpowiednichczynnikówzżądaniemzawieszeniapostępowania”.T.Orlewicz,
Zasadykonstytucji23kwietnia1935roku,s.56.
