Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
2
Odpornośćnieswoista,układdopełniacza
AKTUALNOŚCI
Wciąguostatnichlatwdziedzinieimmunologii
szczególniedużoodkryćdotyczyłoodpowiedzi
nieswoistej.Doniedawnaodpornośćnieswoista
uznawanabyłazanieskomplikowanysystem
mechanizmówobronnychoistotnymznaczeniu,
jednakznaczniemniejważnydlazachowania
zdrowiawporównaniuzodpornościąswoistą.
Aktualnieprzeważapoglądodwrotny–reakcje
nieswoistemająwiększeznaczenie.Przełomem
wzmianiepoglądubyłopoznaniemolekular-
nychpodstawtejodporności,międzyinnymiod-
kryciereceptorówTLR.Konsekwencjątych
odkryćbyłowyjaśnienieskomplikowanychukła-
dówregulacyjnych,wktórychuczestniczącyto-
kinywytwarzaneprzezkomórkiżerneiinne
komórkiodpowiedzinieswoistej.Takiecyto-
kiny,jakIL-1,TNF-aiinterferonytypuI,ko-
ordynująszybkąwstępnąizregułyskuteczną
obronęprzedwielomadrobnoustrojamipato-
gennymi.Potwierdzonotakże,żeodpowiedź
nieswoistastanowipodstawęrozwojuprecyzyj-
nej,choćrozciągniętejwczasie,odpowiedzian-
tygenowoswoistejzudziałemlimfocytówBiT.
Poniżejpodsumowanonajważniejszeklasyczne
inoweodkryciadotyczącezjawiskodpowiedzi
nieswoistej.
I.Komórkiodpowiedzinieswoistejzaopatrzo-
nesąwszereg„detektorów”błyskawicznie
identyfikującychzagrożeniabakteryjne,wiru-
soweorazzestronygrzybówmikroskopo-
wychipasożytów.Wgrupietejmieszczą
sięcząsteczkipowierzchniowe,sygnalizujące
ozagrożeniachzewnętrznychwnajbliższej
okolicy(np.TLR1,TLR2,TLR4,TLR5iTLR6,
atakżeCLR),receptorywkompartmencieen-
docytarno-lizosomalnym(TLR3,TLR7,TLR8
iTLR9)orazdetektorycytozolowe(receptory
zgrupyNLRiRLR).Zespółtychreceptorów
rozpoznajepraktyczniewszystkiekonserwa-
tywnestrukturymikroorganizmów(PAMP),
włączającLPS,peptydoglikanikwasynuklei-
nowe.Wostatnichlatachzostałapoznanaza-
równostrukturamolekularnawymienionych
białek,jakiwewnątrzkomórkoweszlakiprze-
kazywaniaprzezniesygnałów.
24
II.Odniedawnacorazbardziejpodkreślanajest
rolaobronnakomóreknabłonkowychwod-
pornościnieswoistej.Wistociestanowiąone
częstopierwsząlinięobrony,włączającsięak-
tywniewzwalczaniezagrożenia:
.
Wielekomóreknabłonkazaopatrzonychjest
wniektórereceptoryrozpoznającewzorcemole-
kularnemikroorganizmówocharakterzePAMP.
.
Komórkinabłonkawytwarzajączynnikianty-
bakteryjneiprzeciwwirusowe,uznawaneza
typowedlakomórekżernych(defensyny,lak-
toferynę,SLPI,lizozym,BPIitp.).Cowięcej,
wydzielanietychczynnikówczęstojestkontro-
lowanewzależnościodstopniazagrożenia.
.
Wieletypówkomóreknabłonkowych,przej-
mującsygnałniebezpieczeństwa,wytwarza
cytokinyprozapalne(np.IL-1iTNF-a),atakże
cytokinypromująceokreślonytypodpowiedzi
immunologicznej,naprzykładTh2-zależnej
(IL-25,IL-33,TSLP).Niestety,wtymdrugim
przypadkunadmiernewydzielaniecytokinpo-
wodujeopacznyefektwukładzieoddecho-
wym–sprzyjaastmie.
III.Wpulikomórekodpowiedzinieswoistejist-
niejąsubpopulacjeookreślonych,czasami
przeciwstawnychfunkcjach(naprzykładma-
krofagiM1–prozapalneiM2–antyzapalne,
monocyty„klasyczne”i„patrolujące”–patrz
komentarzdopytania2.24).
IV.Komórkiżerne,atakżedendrytyczne„potra-
fią”oszacowaćzagrożenieireagowaćadek-
watniedosytuacji.Inneszlakiaktywacji
ifunkcjeefektoroweuruchamianesąwma-
krofagachpokontakciezżywąbakteriąwpo-
równaniuzmartwymdrobnoustrojemlub
jegoszczątkami(żywebakteriemająnienaru-
szonekwasynukleinowe,podczasgdyśmierć
drobnoustrojuwiążesięzszybkądegradacją
RNAiDNA).Podobnie,innereakcjezacho-
dząporozpoznaniuniebezpieczeństwaze-
wnętrznego(rozpoznaniePAMP),ainne,
gdyrozpoznawanesącząsteczkiDAMP(po
uraziemechanicznym,oparzeniuitp.,patrz
komentarzdopytania2.23).Naprzykładfa-
gocytozakomórekapoptotycznychzaka-
