Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.CzynnikikształtujIceznaczenieprawnezadatku
wkwestiipodstawyprawnejroszczeniaodszkodowawczegowprzypadku
dochodzeniaprzezstronęuprawnionąwykonaniaumowyiproblemuwy-
sokościodszkodowaniawtymprzypadku,amianowicieproblemudopusz-
czalnościżądaniaodszkodowaniaprzewyższającegowartośćprzedmiotu
zadatkulubjejdwukrotność.Byćmożeprzyczynąrozbieżnościpoglądów
doktrynywtymaspekciejestzmianastylistykiprzepisówkodeksucywil-
negowporównaniuzkodeksemzobowiązań.Artykuł74§2k.z.stanowił,
żeUwrazieniewykonaniaumowyprzezjednązestron,drugamoże,we-
długswegowyborubądźdochodzićwykonaniaumowy,bądźodumowy
odstąpići(...)otrzymanyzadatekzatrzymać,ajeżelisamagodała,domagać
sięsumydwukrotniewyższej”.Natomiastprzepis394§1k.c.stanowiwy-
łącznieopowstaniuuprawnieniadoodstąpieniaodumowywokreślonych
okolicznościachimożliwościzachowaniaotrzymanegozadatkulubżąda-
niasumydwukrotniewyższej,jeżelistronauprawnionasamagowręczyła.
Swobodadecyzjipodmiotuuprawnionegowkwestiiskorzystaniazprawa
odstąpieniaodumowylubżądaniajejwykonanianagruncieobecnegosta-
nuprawnegojestpowszechnieaprobowanawdoktrynie,zuwaginaregu-
łyogólne.Jednakrozbieżnośćpoglądówdotyczytego,czywprzypadku
żądaniawykonaniaumowymożnadochodzićodszkodowaniaprzewyż-
szającegowartośćprzedmiotuzadatkulubjejdwukrotność.Niewyprze-
dzającszczegółowychrozważańpoświęconychtemuproblemowi
8,należy
ocenić,żeniebudziłonżadnychwątpliwościnagruncieregulacjiart.74
§2k.z.zewzględunaznaczenieprzypisywaneużytymprzezustawodaw-
cęspójnikomipełnioneprzezniefunkcje
9.
1.6.Czynnikikształtująceznaczenieprawnezadatku
Decydująceznaczenieprzyustalaniufunkcjizadatkuijegoprzed-
miotupełniprzedewszystkimumowa,wdrugiejkolejnościnatomiast
zwyczaj.Byłotakzarównonagrunciekodeksuzobowiązań,jakiobecnie
natlekodeksucywilnego.Nauwagęzasługujecałkowitepominięcieroli
zwyczajuzarównowart.345§1projektukodeksucywilnegoPolskiejRze-
czypospolitejLudowejz1955r.,jakiwart.353projektuz1960r.,związane
8
Ibidem.
9
W
.Doroszewski,Słownikpoprawnejpolszczyzny,Warszawa1980,s.36i208;red.B.Dunaj,
Współczesnysłownikjęzykapolskiego,t.1,Warszawa2001,s.44i313.
29