Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
17
ogni”.Wtakimzastosowaniuczasownikaujawniasię-dopowiedzmy-
konstrukcjaobrazumówiącego,potęgującawrażenienakładaniasięnasiebie
obużywiołów.WwierszuSnycerzbyłzatrudniony…brak,coprawda,nawią-
zańdożywiołuognia,aleturównieżrzeczownik„błoto”współgrabardzo
mocnozwaloryzacjąnegatywną:
Zaledwotouczynił,ażbłotnaistota
Wgościuzaczęłakrzyczećotękradzieżbłota(…)
Wrzeszczałówgość:„Jabłotoprzyniosłemzulicy,
Jamprzyniósłiwydeptał,imiesiącemzrobił,
Atyśskradł,abyśsiebieuludziozdobił”
(221-222)
Pokora„snycerza”zostajezderzonazzacietrzewieniem,pychąiwściekłoś-
cią„gościa”.Kontrastopodobnympodłożu,opartynazderzeniucechnega-
tywnychzpozytywnymi,aczkolwiekjużnietaksilniezwiązany
zemocjami,wydobytotakżewoksymoronicznymzestawieniuwwierszu
Duszasięmojazamyślagłęboko…Padajątusłowa:„Bądźżemilepsza,omło-
dościzłota,/Niżta,któramitutajsięskończyła,/Strzegącemusięszlachet-
nością-błota”5(169).„Błoto”zatemwewszystkichcytowanychutworach
stajesięprzedewszystkimniespełnionymsymbolemtrudu,pokoryżycia
ludzkiego.Toniespełnieniezostajeujawnioneexpliciteprzezukazaniebłota
jakosubstancjizwiązanejzpodłościąibrudem.Potencjalnamożliwośćdo-
strzeżeniawartościulegazanegowaniuprzezdziałaniegościawwierszu
Snycerzbyłzatrudniony…„Błotnaistota”pojawiającasięwutworzetonie
tyleczłowiek,ilejegociemnanatura.
Ojczyzna
Błoto,wiążącsięrównieżzsymbolikąnegatywną,możepozostawać
wniecoinnymkręguznaczeniowym.OtóżwwierszuNajednejgórzepodczas
zawieruchy…wyłaniasięobraznawiązującywsposobiekształtowaniaprzes-
trzenidosabatu6:
5Skubalankawydobywapodobieństwocytowanegoprzezemnieoksymoronicznegoze-
stawieniadosłówzPsalmu:„jakbłotoulicznezdeptałemich”.T.Skubalanka,Symbolikapóź-
nychwierszylirycznychSłowackiego,„RocznikiHumanistyczne”,2001-2002,z.6,s.385.Autorka
podajetylkoodpowiedniąstronęPismaŚwiętego.Gwoliwyjaśnieniadodaję:fragmentten
pochodzizPsalmuXVII;wBibliiks.Wujkabrzmionnastępująco:„Iskruszęje,jakoproch
przedwiatrem:jakobłotonaulicywygładzęje”(Ps17,43).
6Zob.A.Boleski,JuliuszaSłowackiegolirykalatostatnich(1842-48),ŁódzkieTowarzystwo
Naukowe,wydz.I,nr5,Łódź1949,s.86.
