Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Zagadnieniaogólne
funkcje.Wtekstachużytkowychreprezentującychszerokorozumianąkomuni‑
kacjęoficjalną(publiczną,medialną)zauważyćmożnatendencjędopodporząd‑
kowaniatekstuzasadomantycznegowykładu,służącąprzedewszystkimcelom
perswazyjnym.Oilewwypadkugatunkówodługiejtradycji(kazanie,mowa
politycznaitp.)tenfaktniedziwiłby,otyleciekawypozostajewodniesieniudo
genre’ównowych,wyrosłychzinnychpotrzebkomunikacyjnych,ekspansyw‑
nychdopieroodkilkudziesięcioleci(reklama)(Rejter2005).
Jednymzważniejszychdyskursywnychkontekstówkomunikacjijestpod‑
miot.Interesującąpropozycjęrefleksjinadhistoriąpodmiotu,ograniczonego
doautoraijegotekstu,znajdujemywartykuleIwonyLoewe(2006),która,za‑
inspirowanateoriąchaosudeterministycznego,wskazujenadwapodstawowe
typy—laminarnyiturbulentny—przeobrażeńwtymzakresie.Podążającmię‑
dzyinnymitropemantropologówkultury,badaczkawyróżniagłówne,istotne
zpunktuwidzeniaewolucjipodmiotukomunikacji,typykulturkomunikacyj‑
nych.Sątokultury:oralna,piśmienna,typograficzna,industrialnaiwreszcie
kulturainternetu.Spostrzeżeniate,znanewszak,zyskująnowywymiar,gdy
Loeweosadzajewkontekściedziejówkomunikacjimedialnej(ijejpodmiotu),
przewartościowującejznaneiobecnenaróżnychetapachrozwojukulturysub‑
stancjalneśrodkisłużącekomunikacji.Autorkakonkluduje:
Zaspuściznękulturyzoralnymresiduumnależy,wmoimprzekonaniu,
uznać:
—powrótdogłośnegoczytaniawakcjachtypunCałaPolskaczytadzieciom”
albonSławniludzieczytająTrylogię”;
—emotikonyiikonicznośćpismawidocznewkulturzeobrazkowejSMS-ów
iczatówinternetowych;
—wydarzeniamedialne,którewyzyskujątekstwłaściwyjakozdarzenie,
awidowiskoopierająnalaudacjach[…];
—zapewnienieciągłościtekstupoprzezparateksty,napoziomiektórychczę‑
stokroćpozostajelekturawspółczesnegoodbiorcy[…];
—modanaformykrótkielubfragmentaryczne,hipertekst,wliteraturzezaś
modanahaiku,moskaliki,którewistocieopartesąnazdarzeniowości
świataorazwformienawiązujądozwięzłejformulicznościtekstówzepoki
przedpiśmiennej.
WspadkuzaśpoepoceGutenbergamamyoczywiściedaleceposuniętą
interioryzacjęnietylkopisma,aleidruku,czyliświadomośćtego,żeczłowiek
rodzisięzumiejętnościąpisaniaorazżeobcowaćbędzienaturalniezteksta‑
midrukowanymi.Natomiastepokaprzekazuelektronicznegouwolniłasłowo
wporównaniuzczasemGutenberga,któryjedefinitywnieuwięziłwprze‑
strzenikartkipapieru.Terazsłowofunkcjonujewprzestrzeniuwolnionejod
grawitacjiimożebyćwyławianepodkażdąpostaciąwdowolniewybranym
otoczeniuprzezinternautę,któryzuzyskanychprzezsiebiestrzępówtworzy
absolutnieautorskątkankęsensu.
Loewe2006:159
