Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Kubicka(red.),W.Kawalec(red.),Kardiologiadziecięca.Tom1,Warszawa2003
ISBN83-200-2772-1,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2003
32
3.Rozwójukładukrążeniaprawidłowyipatologiczny
wsarkoplazmie.Dojrzewaniemiofibrylitrwaprzezwiększośćokresuprenatalnego
[125,129],wktórymobjętośćmięśniasercowegowzrastatylkowwynikunamna-
żaniahipoplastycznychkomórek[54].Fizjologicznyprzerostkardiomiocytówjest
zjawiskiemwyłączniepostnatalnym[46,57],ahamowaniepodziałukomórekwy-
dajesięzależećodzmianyekspresjiintegrynwmiocycie[61].
Następną,dotychczasnieomawianątkankąsercajestnasierdzie.Jakwspo-
mniano,jamaosierdziajestpoczątkowoograniczonaprzezosierdziestanowiące
częśćściennąnabłonkacelomyorazmiokardium–jegoczęśćtrzewną.Nasierdzie
pokrywającenazewnątrzmięsieńsercowyjestnowąstrukturą.Nadniejamyosier-
dzia,gdzienabłonekcelomypokrywaprzegrodępoprzeczną,rozwijasięnarząd
proepikardialny(pro-epicardialorgan)(ryc.3.4a).Ztejkalafiorowatejstrukturypo-
wstająpęcherzykiwrażliwenadziałanieczynnikatranskrypcyjnego–epikardiny
[87],któremigrujądomiokardiumcewysercowej,gdzierozprzestrzeniającsię
tworząciągłąwarstwę[107](ryc.3.4b–d).Następujeprzekształcenieśródbłonko-
wo-mezenchymalneirozwijasiętkankapodnasierdziowa(subepicardialtissue),
wobrębiektórejpowstająpierwszenaczyniawieńcowe[70,108].Opróczkomórek
nabłonkacelomypęcherzykizawierająrównieżkomórkimezenchymalneprzegro-
dypoprzecznej,któretakżesąprzenoszonedoepikardium[101].
Komórkigrzebienianerwowegonietylkownikajądopoduszeczekwsierdzio-
wych,alerównieżbiorąudziałwwytwarzaniuunerwieniaserca.Początekwnika-
niawłókiennerwowychdomięśniasercowegostwierdzonowzarodkukurzym
wstadiumHH35[105]jużpoprzełomowychetapachseptacji.
Wrozważaniachnatematkomórekitkaneksercaważnejestzwrócenieuwagi
nato,żepodziałiróżnicowaniekomórekniesąjedynymimechanizmamirozwoju
układusercowo-naczyniowego.Apoptozajestważnymprocesem,prawdopodobnie
biorącymudziałwkaskadziesygnałów,którapoprzedzakrytycznezmianywczasie
morfogenezyserca[18,82].Mimożeprogramowanąśmierćkomórkistwierdzasię
przeważniewpopulacjikomórekpozamiokardium,jednakbyłaonarównieżopi-
sywanawmięśniusercowymdrogiodpływu[89].
JAMYSERCA
Kolejnymiskładowymicewysercowejsązatokażylna(venoussinus),przedsionek,
segmentnapływowyiodpływowykomoryorazdrogaodpływu(outflowtract)(ryc.
3.1c).Należyzwrócićuwagęnaróżnicęwbudowiepomiędzysegmentemodpły-
wowymkomory,podobnymdoczęścikoniuszkowej,zwyraźnymbeleczkowaniem
astanowiącąjegokontynuacjęgładkościennąjamądrogiodpływu.Pomiędzykolej-
nymiskładowymicewyznajdująsięmiędzysegmentarnestrefyprzejściowenazwa-
nestrefąprzejściowązatokowo-przedsionkową(sinuatrialtransition),kanałem
przedsionkowo-komorowym(atrioventricularcanal)orazfałdempierwotnym(pri-
maryfold).Podanetunazwysąniecoinneniżstosowanewewcześniejszympi-
śmiennictwie.Mająonepomócwpokonaniuznacznychtrudnościwrozumieniu
iporównywaniuokreśleń,takichjakopuszka(bulbus),stożek(conus),bańka(pro-
ampulla,metampulla)itympodobnych[121,122].
Zatokażylnajestsegmentem,zktórym,przezlewyiprawyróg,łącząsię
wszystkieżyłyzarodka.Przezstrefęprzejściowązatokowo-przedsionkowąkrew
