Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
KatolickiUniwersytetLubelski...
porewolucjifrancuskiejdopotężnegostarciatradycyjnejkulturychrze-
ścijańskiejzwszelkiegorodzajunantykatolickimi”nurtamimyślowymi
iideologiami.Zatemznajdziemywniniejszejpublikacjiodniesienie
takdodziedzictwadobyoświecenia,jakidoepokipozytywizmu.Wszak
katolickieuczelniepowstałyniejakowreakcjinakryzysuniwersytetów,
którezaczęłynasposóbredukcjonistycznypodchodzićdozagadnień
nauki.Wypychaniezmurówuczelnimetafizykiczyteżteologiireduko-
wałopoznanieludzkienapoziomiezorganizowanymdowymiaruściśle
naturalistycznego.OdpowiedźKościołabyłajednoznaczna.Wyrażałasię
onatakwencyklikachpapieskich(wystarczywspomniećAeterniPatris
LeonaXIII),jakiwdziałalnościorganizacyjnej(powołaniedożyciasieci
katolickichuniwersytetównaZachodzieEuropy).
TakimprawzoremdlakatolickiegouniwersytetuwLubliniebyła
wszechnicawLowanium,gdzieksiądzIdziRadziszewskinapisałdoktorat.
KoniecznymzatemjestkrótkieprzyjrzeniesięmyśliDésiréMerciera,
twórcyWyższegoInstytutuFilozofiinalowańskiejwszechnicy,azarazem
mistrzanaukowegoksiędzaRadziszewskiego.Wizjażyciaintelektualnego,
proponowanaprzezpóźniejszegoprymasaBelgii,wsposóbzasadniczy
wpłynienadziałalnośćrektoraKUL.Wartoteżbyłoprzeanalizować
twórczośćsamegoIdziegoRadziszewskiego,którypodkierownictwem
księdzaMercierauformowałswojąnaukowąosobowość.
Wpracyniniejszejkoniecznymbyłorównieżpokazanieprzemian
ideowychorazpolitycznych,jakiezachodziłynaziemiachpolskich.Waż-
nymjestzaznajomienieczytelnikazkwestiąklimatuideowego,wktórym
zmuszonybyłsięporuszaćkatolickiuniwersytet.Stądkrótkirysdoty-
czącysporówideowych,jakietoczonebyłynagrunciepolskim,łącznie
zcharakterystykąpolskiejinteligencji.Uniwersytetmusiałodpowiadać
napłaszczyźnieintelektualnejnagłównewyzwania,jakiestałyprzed
katolikamiwPolsce.Równiewielkiewyzwanianiosłynoweideologie
totalitarne(bolszewickikomunizm,narodowysocjalizm),któremiałyswe
dziewiętnastowiecznepodłożefilozoficzne.Owewyzwaniaorazodpowiedź
16
