Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrzysztofBochnia
Znaczenieklauzulgeneralnych
wstosowaniuprawakrajowego
imiędzynarodowego
Dyskusjanatematklauzulgeneralnychtrwaoddawna,kreująctymsa-
mymwielepróbzdefiniowaniaprzedmiotowegozagadnienia.Wkażdymak-
cienormatywnymmożemywyróżnićprzepisyocharakterzepodstawowym,
któreodgrywająrolęwiodącą,stanowiącąswoistąsystemu,orazprzepisy
nieostre,zapewniająceelastycznośćaktunormatywnego.Jakoklauzulege-
neralnenależyrozumiećprzepisprawny,któryprzezużycieogólnychpo-
jęć,podlegającychocenieorganustosującegoprawo,manaceluosiągnięcie
elastycznościwstosowaniuprawa.Klauzulegeneralnedająwyraznietylko
ogólnejzasadzieposzczególnychgałęziprawa,lecztakżezasadziemiędzy-
gałęziowej,przenikająccałysystemprawny,dziękiczemuzaliczaneprzez
niektórychdośrodkówtechnikiprawodawczej.JózefNowackitakpisałnate-
matcelustosowaniaklauzulgeneralnych:nKlauzulete,jaksięzgodniewna-
uceprawaprzyjmuje,dająpodstawędowydawaniarozstrzygnięćwpewnych
przypadkachnieunormowanychprzezprzepisyprawa,gdynaprzykładna
danypodmiotmożezostaćnałożonyobowiązekodszkodowania,jeżeli»od-
powiadawzględomsłuszności«,bądźteż,wedługinnegosformułowania,gdy
»wymagajątegozasadywspółżyciaspołecznego«.Klauzulete,codoczego
takżeniemakontrowersjiwnauceprawa,służąrównieżcelommiarkowa-
niapostanowieńprzepisówprawa,sztywnych,czyniekiedynadtosztywnych,
wodniesieniudoniektórychprzynajmniejprzypadków,jaksięniekiedypisze
1»szablonowo«wyznaczającychsposobyzachowaniacałychklasadresa-
tówwoznaczonychklasachsytuacji”1.Natejpodstawieklauzulegeneralne
1J.Nowacki:Oprzepisachzawierającychklauzulegeneralne.W:J.Nowacki:Studia
zteoriiprawa.Kraków2003,s.135.