Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
20
KrzysztofBochnia
możemyzaliczyćdokategoriipojęćjęzykaprawniczego.Wtymmiejscuna-
leżyprzytoczyćtreść§155RozporządzeniaPrezesaRadyMinistrówzdnia
20czerwca2002r.,dotyczącegonZasadtechnikiprawodawczej”,którawska-
zujewprost,żewprzypadkuwystąpieniapotrzebyzapewnieniaelastyczno-
ścitekstuaktunormatywnegomożnaposłużyćsięokreśleniaminieostrymi,
klauzulamigeneralnymialbowyznaczyćnieprzekraczalnedolnelubgórne
graniceswobodyrozstrzygnięcia2.Uźródełpotencjalnegosporumożepoja-
wićsiępytanie:Czysystemprawa,rozumianyjakozupełny,komplementarny,
niesprzecznyzbiórnormmożeuregulowaćcałośćrelacjiprawnychpomiędzy
podmiotamiprawa?Wobecwystępowaniawielurożnychznaczeńklauzulge-
neralnychkoniecznejestopisanie,jakimicechamiwyróżniasiętainstytucja
prawna,orazjakjestdefiniowana.
Biorącpoduwagęróżnedefinicjebezpośredniozwiązanezmeritumprzed-
miotowegoartykułu,chciałbymzwrócićuwagęnate,wedługmnie,najbardziej
istotne.Klauzulegeneralne,nacowskazująZ.RadwańskiiM.Zieliński,uzna-
wanesązazwrotyniedookreślonezawartewprzepisieprawnym,oznaczające
pewnecechyfunkcjonującewdanychgrupachspołecznych,doktórychodsy-
łaówprzepisprzeznakazuwzględnieniagoprzyustaleniustanufaktycznego
podlegającegodanejnormie3.ZdaniemL.Leszczyńskiego,najbardziejprzydat-
neujęciezakresunazwynklauzulageneralna”polegaćmożenatraktowaniu
klauzuligeneralnejjakozwrotuocennegoniedookreślonego,któryodsyłapod-
miotpodejmującydecyzjędoocenlubnormwsposóbukierunkowanyprzez
nazwękryteriumpozaprawnego4.Wartoprzytoczyćpoglądopozycyjnyautor-
stwaJ.Nowackiego,którywykluczacharakterodsyłającyklauzulgeneralnych5.
Wobliczuróżnorodnychpodejśćdoprzedmiotowegozagadnienianależywy-
odrębnićcechywspólneklauzulgeneralnychpojawiającesięwposzczególnych
definicjach.
Cechąwspólnąklauzulgeneralnychjestniewątpliweniedookreśloność,któ-
raoznacza,żezwrotybędąceklauzulamigeneralnyminiesąprzejrzyste,ani
niezostałyprecyzyjnieokreślone.Wzwiązkuztymniemawyraźnejgrani-
cy,którapozwoliłabyzdecydować,cowchodziwzakresdanegopojęcia,aco
pozaniewykraczainconcreto.Cechaniedookreśloności,zwanateżcechąnie-
diagnostyczności,dotyczyklauzulgeneralnych,atakżeodmiennychtechnik
prawodawczych,któreprzenosząciężarrozstrzyganianasędziego.Przykładem
takiejcechyjestnluzdecyzyjny”6.Z.RadwańskiiM.Zielińskiwskazująwśród
2RozporządzeniePrezesaRadyMinistrówzdnia20czerwca2002r.wsprawienZasad
technikiprawodawczej”.Dz.U.zdnia5lipca2002r.
3Por.Z.Radwański,M.Zieliński:Uwagi„delegeferenda”oklauzulachgeneralnych
wprawieprywatnym.nPrzeglądLegislacyjny”2001,nr2,s.11116.
4L.Leszczyński:Tworzeniegeneralnychklauzulodsyłających.Lublin2000,s.25.
5Por.J.Nowacki:Oprzepisach…
6Por.art.446§4k.c.
