Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
okładcewydanejniedawnoksiążkiKZWolkenburgniemieckiegohistoryka
PascalaCziborry160
Sprawdzaliśmynietylkofaktyhistoryczne,aleteżkolejnewątkizży-
ciaobozowychkoleżanek,zestawiającichrelacjezewspomnieniamiBabci.
Wtakisposóblatem2018rokutrafiłemdodomuHani„Lucy”Chrząszcz
ijejmężaJerzego,niedalekoHalifaksuwKanadzie.Haniajestsiostrzenicą
izarazemprzybranącórkąGieniSadzińskiej,którawewspomnieniach
Babcizajmujeszczególnemiejsce.TodwudziestodwuletniaGienianamó-
wiłagrupęwspółwięźniarek,wtymmojąBabcię,doucieczki,kiedypociąg
wiozącyjedoDachaustanąłnastacjiwWeiden.Babciadokońcażyciabyła
zatoGieniwdzięczna.Pozostaływserdecznymkontakcie,nawetwtedy,
kiedydzieliłjeocean.
NaszerodzinypodtrzymywałytenkontakttakżepośmierciGieni,
apotemmojejBabci.JasamnigdywcześniejjednakzrodzinąGieninie
rozmawiałem,amimoto,kiedykilkamiesięcyprzedpodróżądoKanady
zadzwoniłemdoHanizinformacją,żebędęwokolicy,nalegała,żebym
zamiastwhoteluzatrzymałsięnakilkadniwjejdomu.Powiedziała:
„przecieżjesteśmywłaściwierodziną”.Rozmawialiśmywielegodzinotym,
jakGieniaiBabciawspominaływojnę.Gienianigdynieuważałasięza
bohaterkędlatego,żezmobilizowałakoleżankidoucieczki.Powtarzała,że
wszystkienawzajemzawszepodtrzymywałysięnaduchuitylkodlatego,
żeczułatowsparcie,zdobyłasięnatakąodwagę.
Kilkadziesiątlattemutrudnydowyobrażeniadramatpołączyłkilka
młodychdziewczyn.Przeżyłyrazemkoszmar,ajednakmiałyniesamo-
witeszczęście,boniepodzieliłylosumilionówosób,którenigdynie
wydostałysiężywezniewoliłPrzetrwanienapewnowdużymstopniu
zawdzięczałysobienawzajem.Wtensposóbichlosy,apotemlosyich
rodzin,zostałysplecioneniezwykłąiponadczasowąwięzią.Taksiążka
towyrazszacunkudlatychdziewczynipamięcionich,zktórychjedna
zostałamojąBabcią.
*
*
*
PrzygotowującpublikacjęoKoleżankachzBirkenau,przejrzałamiprze-
czytałampokaźnąliczbęksiążek,artykułównaukowychipopularnonau-
kowychdotyczącychróżnychaspektówfunkcjonowaniahitlerowskiego
obozuAuschwitz-Birkenau.Poszukiwałamwnichinformacjiozdarzeniach,
faktach,któretrzynastoletniewięźniarkizawarływswoichwspomnieniach.
Poszukiwałamzatemdopełnienia,objaśnieniaipotwierdzeniaichopisów
16P.Cziborra:KZWolkenburg.TodesmarschnachDachau.Bielefeld,Wydawnictwo
LorbeerVerlag,2018.
17
