Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ode-społecznoścido@społeczności?
Nieminęłojeszczedwadzieścialatodchwili,kiedyrezolutnyczterolateknamojepytanie,jakdługo
„uczyłsiękomputera”,odpowiedziałzgłębokimwestchnieniem:No,jatocałeżycie...
Zdzisiejszegopunktuwidzeniaisytuacja,itowarzyszącajejanegdota–banalne.Znajomośćbudowyczy
obsługisprzętukomputerowegotraktujemyterazjakoefektczegośwręczintuicyjnego,możenawet
–bezrefleksyjnego.Czasysprzedpojawieniasięmediówcyfrowychsądlawieluużytkownikówtrudniejsze
dowyobrażeniasobieniżepokadinozaurówczyjakaśjeszczewcześniejszarzeczywistość.Zresztąisame
dinozauryzaistniałynaprawdę„jakżywe”dopieropozastosowaniuanimacjikomputerowej,ajeśliktośchce
zobaczyćjewtrochęinnej,archaicznejformie–musiodnaleźćwsieciodpowiedniecyfroweartefakty,
eksponatywirtualnychmuzeów...Przecieżcokolwiekistnieje–istniejetylkodziękitemu,żezostało
umieszczonenajakimśgigantycznymdyskuidotarciedoniegozagwarantowanonampoprzezsieć.Cyfrowe
ŚwiętychobcowanieiŻywotwiecznystanąsiękiedyśinaszymudziałem,ba–jużchybasą,oile
zapewniliśmysobiedostępdoświatasymulakrów.
Gdzieśwokolicach1975-76roku,naspotkaniuzgdańskimipolonistami,ProfesorBolesławW.Lewicki,
ojciecpolskiegofilmoznawstwa,mówiłoczasach,kiedyposługiwaniesiękamerąbędziedlanauczyciela,
studenta,ucznia,ba–nawetgospodynidomowej,czymśtaknaturalnymiprostym,jakposługiwaniesię
pióremczyołówkiem.Wywołałotoniedowierzanieioburzenie(możenawetbardziejoburzenie).Odbierało
bowiemzłudzeniacodociągłościtradycjikontaktuzkartkąipiórem.Posługiwaniesiękomputeremkojarzyło
sięwtedyhumanistomznieskomplikowanymświatemgier.Jużsamamyśl,żekomputerymogąimpomagać
wtworzeniubazydanychispełniaćistotnąrolęwdokładnymibłyskawicznymwyszukiwaniupotrzebnej
informacji,wywoływałaufilologówpopłoch.Ajeślisolidnemubadaczowiktośzarzucipotemnieumiejętność
własnoręcznegotworzeniasystemupapierowychfiszekinadodatek–przyłapiegonakorzystaniuzpomocy
jakiegoś„bezrozumnego”urządzeniawczasiesegregowaniajakichśformjęzykowych,wymagającego
przecieżniebywałejinteligencji?Okwerendziewbibliotekachnacałymświeciebezkonieczności
wychodzeniazdomu,beziluśobowiązkowychpodań,bezstaraniasięodelegacje,ozgodęwreszcie
nadostępdozastrzeżonychzbiorów–nie,otakimświeciewtedyniemyślano.
Postępwsferzetechnicznej?–tak.Zdrugiejjednakstronyważniejszewydajesiębyćto,żeefektytego
postępupostrzegamyjakocośwłaśnienaturalnego,należnegonamnadodatekbezjakichkolwiekzobowiązań
znaszejstrony.Ibezjakichkolwiekograniczeńzestrony...
.Właśnie–zestronykogo?Komputeridrukarka
wyzwalałynasoddominacji„oficjalnych”wydawnictw,pozwalałynietylkonawyprodukowaniewniemal
profesjonalnejformiewłasnegotomikuwierszy.Programykomputerowedawałycorazdoskonalsze
możliwościzrealizowaniawłasnychpomysłówplastycznych,inne–pozwalałynatworzeniewłasnejmuzyki,
własnychfilmów,nadokonywaniekompilacjizcudzychnagrańwłasnychpłyt(bodotegonamawiali
producenciwszelakichurządzeńrejestrujących)itp.Otwarciesiępotemnainternetdawałonietylko
możliwośćkontaktuzcałymświatem,zludźmi,zinnymikulturami,nadodatek–ponadograniczeniami
przestrzeni,anawet–czasu.Dawałogłówniepoczuciewolnościwewszystkim,coczłowiekmógłrobić
–takżewwypowiadaniusięnatematyzastrzeżonedotejporydlaekspertów,pozwalałotakżenapubliczne
ocenianietych,którzydotądbylipozawszelkąkrytyką.Dzisiajzdajemysobiesprawę,żetawolnośćniejest
bezwarunkowa,absolutna,żeprzestrzeńSieciniedajenamanibezpieczeństwa,aniniegwarantuje
anonimowości.Niełudzimysię,żeniepodlegakontroli,ograniczeniomczymanipulacji...
Siećniejestwymarzonąprzestrzeniąwolności.Nienależydowszystkich.Niejestwolnaodpraw
polityki,ekonomiiicałejresztyzasad,przedktórymichciałobysięuciecwjakąśnamiastkęprywatności.
Itoteżjużwiemy.Samoorganizowaniesięe-społecznościpodlegatakżetymsamymregułom,które
funkcjonująpozaświatemwirtualnym.Portalespołecznościoweokazałysięświetnymmiejscem
doprzekazywaniawłasnychopinii.Toprawda–aleniekonieczniematoznaczenietylkodlabezpośrednio
zaangażowanychwichwypowiadanie.Teopiniemożnaprzecieżbadać,gromadzić,wykorzystywać–nie
tylkowceluprzesyłanianaminformacjiodostosowanymdoindywidualnychpotrzebtowarze,oatrakcyjnych
ofertachbiurpodróży,oksiążkach,filmachczyojakichśinnych,jeszczebardziejwyrafinowanychsposobach
spełnianianaszychwypowiedzianychgdzieś,kiedyśwSieciżyczeń.
Amarzeniaowolności,sprawiedliwości,normalnościdotakichzapewnenależą.ISiećpozwalanaich
realizację.Dlawielupolitykówinternettojednaktylko„zadużowolnościdlabylekogo”,dlakoneserapiwa,
