Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
I0WOJNADOMOWAWSYRII(2011-)
nostki111,czymnieróżniłsięzresztąodwieluinnychówczesnychprzywódcówwpaństwacharabskichczy
afrykańskich.Zdrugiejjednakstronybyłonzarazemautoremwieluudanychreformgospodarczychispo-
łecznych.Napozytywnąocenęzasługujerównieżjegoumiarkowanystosunekdosporówreligijnych,które
starałsięoddzielićodsferypolityki.Dziękitemuuzyskałonprzychylnośćczęścisyryjskichmniejszościwy-
znaniowych,któreprzedokresemrządówpartiiBaasbyływdużotrudniejszejsytuacji.Sekularyzmorazau-
torytaryzmbędącegoalawitąHafezaal-Assadawywoływałyjednakopórsunnickiejwiększości.Natymtle
wlatach1979-1982wSyriimiałamiejscerewoltazorganizowanaprzezBractwoMuzułmańskie.Jejkulmi-
nacjąbyłopowstaniewHamiew1982roku,którezostałokrwawostłumioneprzezarmię112.Potychwyda-
rzeniach,sytuacjawewnętrznawSyriiuległapewnejstabilizacji,czegoprzejawemwlatach90.XXwieku
byłowypuszczeniezwięzieńczęściopozycjonistów
113
.Nieoznaczałotojednakbynajmniej,sunnicipo-
wściągnęliswojeambicjedoodgrywaniawiększejroliwsystemiepolitycznym.
Objęciewładzyw2000rokuprzezsynaHafeza,mieszkającegoprzezpewienczaswWielkiejBrytanii
Baszaraal-Assada,wzbudziłopoczątkowonadzieje,zainicjujeondługooczekiwanereformydemokratycz-
ne.Wswoimpierwszymwystąpieniuprzedsyryjskimparlamentemzaakcentowałonbowiempotrzebędo-
konaniareformgospodarczych,poszanowaniaprawjednostki,atakżeprzyłożeniawiększegoznaczeniado
wartościdemokratycznych.Jużjednakwlutym2001rokuokazałosię,żenadziejetebyłypłonne,gdyżnowy
prezydent,obawiającsięrosnącejaktywnościzachęconychtymizapowiedziamiugrupowańopozycyjnych,
przeprowadziłprewencyjnearesztowaniawśródichliderów.Później,coprawda,powróciłnapewienczasdo
retorykireformatorskiej,czyniłtojednakzewzględunaamerykańskąinterwencjęwIrakuw2003roku114.
Cozatymidzie,defactostałsiękontynuatoremdespotycznejpolitykiwewnętrznejswegoojca.
AutorytarnycharaktersystemupolitycznegoSyriiwzasadniczymstopniuwpłynąłnawybuchniezado-
wolenianapoczątku2011roku.Wperspektywiehistorycznejdyskryminowanasunnickawiększośćodde-
kadkrytykowałabowiemrodzinęal-Assadówzasprawowaniedyktatorskichrządów.Negatywnąocenęre-
żimuwzmacniałyróżnicereligijne,wynikającezpostrzeganiabędącychuwładzyalawitówjakoheretyków,
którzyzdominowalipolityczneiwojskowestrukturypaństwowewstopniunieproporcjonalnymdoswoje-
goudziałuwogólespołeczeństwa.Byłototymbardziejwidoczne,odlat70.XXwiekuwSyriirosnącenie-
zadowoleniespołeczneobjawiałosięwrozmaitysposób,począwszyodaktówterrorystycznych,przezpo-
wstaniazbrojne,popokojoweinicjatywyprodemokratycznychreform.
Natymtlearabskawiosnastałasięwięctylkokolejnąokazjąkutemu,abypodjąćpróbęobaleniare-
żimuwDamaszku,przeprowadzeniadługooczekiwanychreformpolitycznychorazzapewnieniaposzano-
waniafundamentalnychprawczłowieka.Toteżpierwotniebyłocelemorganizowanychodmarca2011roku
111
A.Buchs,TheResilienceofAuthoritarianRuleinSyriaunderHafezandBasharal-Asad,“GIGAWorkingPapers”
,nr97/2009,s.26.
112P
.Osiewicz,Syria:ANever-endingUprising?,[w:]TheArabSpring,red.B.Przybylska-Maszner,WydawnictwoNaukoweWNPiD
UAM,Poznań2011,s.253-255;J.Holliday,TheAssadRegime.FromCounterinsurgencytoCivilWar,“MiddleEastSecurityReport”
,
nr8/2013,s.10-12;M.Lakomy,WewnętrzneizewnętrzneuwarunkowaniawojnydomowejwSyrii,nStudiaPolityczne”
,nr31/2013,
s.222-223.
113
Zob.Syria:Torture,despairanddehumanizationinTadmurMilitaryPrison,AmnestyInternational,MDE/24/014/2001,Septem-
ber2001,s.2.
114
V.Ayhan,TheAssadRegimeintheContextofReformandRevolution,IMPRReport:5,2011,http://www.impr.org.tr/en/the
-assad-regime-in-the-context-of-reform-and-revolution/.Dostęp:01.01.2015.