Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sektorpublicznywpaństwieiwgospodarce
|19
imetodekonomicznych
18
.Wszerszymwymiarzeteoriapublicznegowyboru
wprowadzabadaniepolitycznegoaspektuprocesówgospodarczych.Uważasię9
żeuzasadnionejestwyjaśnianiewystępującychwgospodarcenieprawidłowości
nietylkoniesprawnościąrynku9leczpoprzezułomniedziałającemechanizmy
polityczne.Wanalizietakichinstytucji9jak:państwo9rząd9partiepolityczne9
związkizawodowenależybadaćichefektywność9wykorzystującpodejścieryn-
kowe.Wzwiązkuztymmożnajetraktowaćtakjakproducentów9konsumentów
czypracowników.Wichprzypadkutakżemamydoczynieniazrynkiem9tym
razempolitycznym.Jegouczestnicyrównieżkierująsięzasadąużyteczności9
dążącdomaksymalizacjiwłasnychkorzyści.Podejścietoróżnisięodujęćpoli-
tologicznych9gdzieprzyjmujesię9żejednostkaorientujesięnainterespubliczny
(dobropubliczne)9anienamaksymalizacjęwłasnejużyteczności
19
.
Wedługpublicchoiceinstytucjepublicznemogąbyćtaksamoniesprawne
jakrynek.Państwo9administracjapublicznajakoczęśćsektorapublicznegosą
równieżnieefektywniwmechanizmiealokacjizasobów.Szczególnemiejsce
wanalizie(podobnejdoanalizyprocesówrynkowych)odgrywadążeniedore-
alizacjiwłasnychinteresów(korzyści)uczestnikówsektorapublicznego.Public
choiceeksponujeelementwyborów9którychdokonująjednostki(politycy9
urzędnicy9wyborcy9podatnicy9producenci9konsumenci9menedżerowie)
20
.Poli-
tycy9urzędnicy9takjakproducenci(sprzedający)oferujądobraodbiorcom(kon-
sumentom).Politycy(partie)konkurujązesobąprogramami9zabiegającopozy-
skaniejaknajwięcejgłosówwyborców.Programywyborczesąswoistymidob-
rami9któresłużąmaksymalizacjidochodu(liczbaoddanychgłosów)
21
.Trzeba
jednakzaznaczyć9żedecyzjepolitycznerzadkodotycząjednostek9gdyżopo-
wiadająsięnaogółzarozwiązaniamiodnoszącymisiędobliżejnieokreślonych
osób.Wkoncepcjipublicchoicenarynkupolitycznymwyborcymająmniejsze
możliwościwyborudóbrwstosunkudorynku.Brakmechanizmuzapewniają-
cegozbieżnośćinteresuwłasnegozinteresemogólnym(publicznym)prowadzi
dorozbieżności.Celempolitykówjestzdobyciebądźutrzymaniewładzy.Ztego
powodudążąonidomaksymalizacjiswoichkorzyściwpostacipozyskanych
głosówwyborców.
Zpublicchoicewywodzisięteoriapolitycznegocyklukoniunkturalnego.
Przyjmujeona9żewystępujezwiązekmiędzypolitycznymcyklemwyborczym
acyklemgospodarczym.Politycypodejmujądecyzjewzależnościodkonkret-
18
L.Filipowicz9K.Opawski9Teoriawyborupolitycznego:wybranekoncepcjebadawcze9
nEkonomista”19929nr39s.377.
19
A.Ząbkiewicz9Współczesnaekonomiainstytucjonalnawobecgłównegonurtuekono-
mii9nEkonomista”20039nr69s.807-8099813.
20
A.Wojtyna9Rolapaństwawewspółczesnejekonomii9nEkonomista”19929nr39s.358.
21
L.Filipowicz9K.Opawski9Teoriawyboru…,op.cit.9s.379i383.
