Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
1.3.Neoliberalnyurbanizm
21
Środkowo-Wschodniej.ZdaniemEwyCharkiewicz(2007)polskiedoświadcze-
nietransformacjipotwierdza,żebudowaniewielunowychinstytucjispołecz-
no-gospodarczychbyłoopartenaradykalnymeksperymenciebazującymna
wolnorynkowych,liberalnychrozwiązaniachwdrażanychnapodstawieopinii
ekspertówzBankuŚwiatowego(za:Pancewicz2012:23).Politykastruktural-
negodostosowaniabyłarealizowanawpostaciplanuekonomicznegoLeszka
Balcerowicza,którywłaściwiedopasowałdopolskichwarunkówneoliberalny
programekonomistówMFW-JefreyaSachsaiDavidaLiptona(Załęski2012:
191-192).Dyskurspublicznybyłwówczaszdominowanyhasłamionieuchron-
nościikoniecznościwyborutakiejdrogitransformacyjnej.LeszekKoczanowicz
(2011:186)nawiązujewtymkontekściedoprzemyśleńDavidaOsta(2007),
któryudowadnia,jakzmistyfikowanebyłypoczątkitransformacjiijakbardzo
wpływideologiineoliberalnej,przedstawianejjakooczywistainaturalna,od-
działywałzarównonadecyzjeekonomiczne,jakteżnaichpercepcję.Wpro-
wadzaniureformtowarzyszyłoprzekonanie,żewszelkieichkosztyspołeczne
sąnieuchronneizadaniemzarównopolityków,jakteżzwiązkówzawodowych
jestprzekonanierobotników,żesąofiarami"dziejowejkonieczności”wprowa-
dzeniakapitalizmu.Toswoistetłumaczeniezastosowanej"terapiiszokowej”
koniecznościązdławieniawszelkichoznakustrojusocjalistycznegostałosię
kartąprzetargowądlakolejnychposunięćgospodarczychrealizowanychbez
stosownejochronysferyspołecznej(Szmytkowska2015).
Przymusfunkcjonowaniamiastwneoliberalnejrzeczywistościsprawia,że
wchodząoneworbitęswoistejwalkikonkurencyjnejoinwestoróworazużyt-
kowników-konsumentów.Wyrazemmiędzymiejskiejkonkurencjisądziałania
iprogramyprorozwojowe,któresąrealizowanebezpodejmowaniarefeksji
codoichskutkówpozaekonomicznych,główniespołecznychiprzestrzennych
(Szmytkowska,Sagan2012:9).Miejskieformyrządzeniazostałysprowadzone
doregułprzedsiębiorczości,zpodkreśleniemefektywnościekonomicznej,przy-
jaznejpolitykipodatkowej,działalnościjednostkowejiindywidualnejodpowie-
dzialnościorazdoskomercjalizowaniawszelkichformżyciamiejskiego.Najważ-
niejszymcelempolitykimiejskiejstałosięstworzenieprzestrzenimiejskiejjako
arenydlazorientowanegorynkowowzrostugospodarczego(Mayer2007:91).
Dotyczytowrównejmierzepolskichmiastdoświadczającychwielowymiaro-
wychtransformacji,począwszyodustrojowej,przezpoddanieichregułomneo-
liberalnym,oddziaływaniuuwarunkowańiregulacjiunijnychorazoddziaływa-
niuglobalnemu,cowpływanietylkonaichkondycjęspołeczno-gospodarczą,
alerównieżprzeobrażeniaprzestrzenno-funkcjonalne.Wszystkieteprocesy
byłyisąnadalzdominowaneprzeztypowedlagospodarkineoliberalnejpo-
stawyproprzedsiębiorcze,którychwyrazemjestwszechobecnakonkurencja.
