Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaburzeniamowyijęzykawywołaneuszkodzeniamii/lubdysfunkcjamioun
27
pującąunichniepełnosprawnościąumysłowązauważonoostreogniskoweuszko-
dzeniagłówniewczęściciemieniowo-potylicznejwlewejlubprawejpółkuli.
Zkoleiudzieciniepełnosprawnychjedynieintelektualniezakłóceniawcałym
mózguniekiedykorelowałyzzaburzeniamiwczołowychiskroniowychokolicach
[Kowszykow,1985].
Napodstawieprzegląduliteraturymożnastwierdzić,żebadaniabudowyanato-
micznejiczynnościbioelektrycznejmózguudziecizrozwojowymizaburzeniami
korowymimowy,wykazujązmianypatologiczne.Najczęściejsątouszkodzenia
okolicyskroniowej,czołowo-skroniowej,ciemieniowo-skroniowo-potylicznej
lewejlubprawejpółkuli.
Wielubadaczyprzytymzauważa,żebardzowczesnezaburzeniamowypocho-
dzeniakorowegoudziecipowstająnadrodzeinnychpatomechanizmówniżafazja
uosóbdorosłych,cowrezultaciewyrażasięrównieżinnymicharakterystyczny-
miobjawamijęzykowymi.Spostrzegająafazjęjakowyniknuszkodzeniadojrza-
łychczynnościowoanalizatorówkorowychmowylubichwzajemnychpołączeń.
Wprzypadkachwrodzonychzaburzeńrozwojumowyupośledzenierozwojujedne-
gozanalizatorówmoże,anawetmusiprowadzićdowtórnychzaburzeńkształto-
waniasięczynnościpozostałychanalizatorówmowyiichwzajemnychpołączeń.
Prowadzitodowystępowanianmieszanych”postaciwrodzonychzaburzeńmowy,
któredotycząwszystkichczynnościmowy:rozumieniasłów,spontanicznejmowy
ciągłej,powtarzaniainazywania”[Tarczyńska,1982,35].Największejednak
ograniczenialicznibadaczerejestrowaliprzedewszystkimwzakresieumiejętności
wypowiadania[Dilling-Ostrowska,1982].Nawetprzyewidentnychuszkodzeniach
okolicyskroniowejiwynikającychztegopowodudeficytachgnozjisłuchowej
udzieciniewystępujątakieobjawy,jak:wielomówność,parafazje,stereotypy
werbalne,któresątypowedladorosłychosóbzafazją.Tęzasadnicząróżnicę
warunkujewłaśnieniedostatecznadojrzałośćudziecistrukturnerwowychzwią-
zanychzopanowaniemmowyifakt,żeprocesmówienianieuległunichjeszcze
całkowitemuzautomatyzowaniu[Kaczmarek,1986].
2.Udziecizzaburzeniamiwrozwojumowyijęzyka,uktórychnierejestru-
jesiężadnejuchwytnejprzyczynywbudowieifunkcjonowaniuOUN,można
sądzić,żewywołaćtozaburzenielubsprzyjaćjegopowstaniumożeczynnik
dziedziczny.Bierzesiępoduwagęprzedewszystkim:występowaniewrodzinie,
zwłaszczaojcadziecka,zaburzeńmowy,tj.opóźnienierozwojumowy,jąkanie,
bełkotanieczyteżzaburzeńocharakterzedysleksjiidysgrafii.Niechodzitu
jednakobezpośredniedziedziczeniezaburzeń,leczodziedziczeniesłabszego,
nniepełnowartościowego”-anatomicznie,acozatymidzieifunkcjonalnie,ukła-
dunerwowego[Kordyl,1968;Kowszykow,1985;Dilling-Ostrowska,1982].Sam
podstawowyprocesrozwojuukładunerwowegoczłowieka-procesneurogenezy
-poddanyjestkontroligenetycznej.Dlategoteżwszelkiejejzakłóceniaczyteż
deficytyprowadzićmogądowieluuszkodzeńmózgu,przedewszystkimkory
