Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Legalne/nielegalneposzukiwaniezabytkówiobrótzabytkami
przypadek,aleprzecieżrynekobrotudziełamisztukijestnormalnągałęziąświato-
wejekonomii.Obrazy,rzeźby,biżuteriaiinnedziełasztukiwspółczesnej-oczy-
wiścieniewszystkie-kiedyś,szybciejniżnamsięwydaje,stanąsięśzabytkami,
anawetmogąstaćsięskarbami,itonietylkoskarbamikultury,aletakżeskarbami
wpotocznymtegosłowaznaczeniu.
Walkaznielegalnymposzukiwaniemnskarbów”jestprzedsięwzięciemniezwy-
kletrudnym.nSkarb”wterminologiiarcheologicznejtomożebyćzupełniecośin-
nego,niżjesttopowszechnieprzyjmowane(np.składwyrobówkrzemiennych),
alenp.depozytymonetibiżuteriisąskarbamizarównowarcheologicznym,jak
ipotocznymrozumieniu.Jednymzpowodówwystępowaniadużychtrudności
wzwalczaniunielegalnegoposzukiwaniazabytkówjestistnieniepowszechnego
przyzwoleniaspołecznegonadziałaniapodejmowaneprzeznielegalnychposzuki-
waczy.Możnaprzypuszczać,żeowoprzyzwolenie,pozauwagami,którepodniesio-
nezostałyjużpowyżej,wiążesięzesferąszerokorozumianegoprawanaturalnego.
ZgodniezteząArystotelesanSprawiedliwośćpolitycznajestbądźprzyrodzona,bądź
stanowiona(…)”
.Jeśliusuniemyztegozdaniaokreślenie,,polityczna”
,jasnesiędla
nasstaje,żedlawieluodnalezieniecennegoskarbujestsprawiedliwe,azatemjest
niekwestionowanympozytywnymzdarzeniemwżyciudanejosoby.Zyskpoprostu
znalazcysięnależy.Wtymkierunkuidąrównieżopowieściibaśnie,aprodukcja
filmowadodatkowoutrwalatenstereotyp.Wydajesię,żerozwiązanianależyupa-
trywaćwregulacjachprawnych,nagradzającychprzypadkowychodkrywców,ale
nadewszystkotakżewedukacjispołeczeństwa.Przemianaświadomościpolegająca
naodrzuceniuspołecznegoprzyzwolenianarabunekukrytychdóbrkulturyjest
zadaniemdlanaswszystkich:muzealników,archeologów,prawnikówiwszystkich
osób,którezawodowozajmująsięedukacjąiochronądóbrkultury.
Cojednakzrobićzniemałymprzecieżgronemosób,dlaktórychniewzbogace-
niesię,alejużsamoposzukiwanieibadaniehistoriijestpotrzebą?Jakrozmawiać
zmiłośnikamihistorii,którzyprzecieżniejednokrotniepomogliarcheologom?
Zdrugiejnatomiaststronyniemożnagodzićsięnato,abynawetprzynajszlachet-
niejszychintencjachposzukiwaczabrakprofesjonalizmudoprowadzałdoniepowe-
towanychstrat,polegającychnaniszczeniustanowiskarcheologicznych.
Prawowtymzakresie,zarównonowostanowione,jakitoaktualnieobowiązu-
jące,winnoszczególniewspółgraćwharmoniizapisuliteryiducha.Wieleteżzależy
odmądrościiwykształceniafunkcjonariuszyorganówściganiaorazpracowników
wymiarusprawiedliwości.
Książkaniniejszajestzbioremartykułów,wktórychAutorzypodjęlipróbęprzed-
stawieniazjawiskaposzukiwaniazabytkówiobrotunimi,widzianegozperspektywy:
organówpublicznychpowołanychdoochronyzabytków,organówściganiaprze-
stępstwprzeciwkozabytkom,uczestnikówrynkuobrotuzabytkamiorazsamych
poszukiwaczy.Nakreślonazostałasylwetka,,poszukiwacza”
,któryposzukujeiwydo-
