Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
AgataRybus
mianownikiemjesttutajpojęcieinności(2006,s.557).Wpostmoderni-
stycznejrefleksjinadniąwarto,wedługprzywołanychautorów
,wyróżnić
dwawątki:epistemologicznyietyczny
.Pierwszyznichzwracauwagęna
charakterystycznydlanowoczesnejmyśliparadoks.Zgodnieztradycjąkar-
tezjańskąrozumjestuniwersalny
,dziękiczemumożliwejestwzajemne
międzyludzkieporozumienie.Jakuniwersalnyumysłmożepoznaćto,co
partykularne?JedyniepoprzezDprzykrojenie”Dinności”idostosowaniejej
dowłasnychwymogów
.Wszelkieosobliwości,lokalnościzostająoswojone
poprzeznarzucenieimzrozumiałej,Dswojskiej”tożsamości,cojestrówno-
znacznezobjęciemkontrolą.DInność”dostajesiępodjurysdykcjępozna-
jącegopodmiotu,któryodtejporymożeniądowolniedysponowaćprzez
manipulacjęstworzonychnamiaręwłasnychpotrzebprzedstawień:DZepi-
stemologicznegopunktuwidzeniainnośćniemaprawaistnieć,gdyżdla
rozumuto,coniezrozumiałe,zagrażajegoistnieniu,którepolegaprzecież
namaksymalnymposzerzaniuprzestrzenizrozumiałościregulowanejpra-
waminarzucanymiprzezpodmiot”(Burzyńska,Markowski2006,s.558).
Postkolonializm,wyrastającnagrunciekrytykiimperializmuistanowiącego
jegokonsekwencjękolonializmu,dostrzegawpowyższymstwierdzeniu
ważną
przesłankępraktykkolonialnych.Uniwersalistycznepretensje
Dzachodniegorozumu”doprowadziłydostworzenia,zimperialnejperspek-
tywyiwimperialnychcelach,wartościującychprzedstawieńkolonizowa-
nych.Ekspansjaterytorialnaszławparzezekspansjąrozumu.Dominację
kolonizatorównależyrozpatrywaćtakżewkategoriachdyskursywnych
fizycznypodbójświataszedłwparzezprocesemprzekształcaniagowzbiór
klarownychidei(Burzyńska,Markowski2006,s.558–559).
Zczasemkategoriędominacjidyskursywnej,używanądoanalizy
relacjimiędzykolonizatoramiakolonizowanymi,zaczętowykorzysty-
waćdoopisusytuacjiinnychpodporządkowanych:marginalizowanych
iopresjonowanychgrupetnicznych,kobiet,mniejszościseksualnych,
wkońcuteżzwierząticomożnauznaćzaniecozaskakującerzeczy.
WąteketycznypostmodernistycznejrefleksjinadDinnością”łączysię
zpytaniem:Djakprzedstawićto,cozostałousuniętezdominującychrepre-
zentacjialboukrytepodpowierzchniąpozornieprzejrzystegodyskursu?”
5
5GayatriChakravortySpivak,jednazkluczowychprzedstawicielekkrytykipostko-
lonialnej,stwierdziła,żeetyczneprzedstawieniedotychczasprzezdyskurspomijanych