Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Teoriestarzeniasięiprzystosowania
dostarości
Teoriazgodniezobranymprzezbadaczacelemsłuży
dowyjaśniania,rozumieniabądźinterpretowaniarzeczywistości.Jak
zauważaM.Muszyński(2011,s.234),właśnietetrzyzadaniateorii
odzwierciedlałyzmianęparadygmatuwgerontologiispołecznej.
Itakwyjaśnianieprzypisywanomodernizmowi,rozumienie
gerontologiikrytycznej,ainterpretowaniepostmodernizmowi.
Dynamicznyprocesstarzeniasięspołeczeństwaeuropejskiego,
wtymtakżepolskiego,obligujedorefleksjinadnim,aprzede
wszystkimnadjakościążyciawokresiepóźnejdorosłości.Odlat
wliteraturzegerontologicznejkluczowemiejscezajmujepojęcie
pomyślnegostarzeniasię.Dużeznaczeniewbadaniachmapodejście
koncepcyjnedoaktywnościjakosposobuosiąganiasatysfakcji
życiowej.Stądzarównoteoriawycofywaniasięjegotempa
izakresu,jakiteoriaaktywnościwzgodziezesobą
izoczekiwaniamiotoczenia,jakodwieprzeciwstawnekoncepcje,
zyskująnaznaczeniuwbadaniustarzeniasię.
HelenBeesugeruje,żezateoriąaktywnościprzemawiawięcej
wynikówbadańnaukowychaniżelizateoriądezaktywacji,stojącą
wopozycjidotejpierwszej.Autorkawyjaśnia:
Dlawieluludzipewienpoziomzaangażowaniaspołecznegojestoznaką
iprawdopodobniepowodemwzrostuzapałudożyciaorazobniżeniapoziomu
depresjiiinnychobjawówpsychicznych.Byćmożeroleirelacjespołecznemają
mniejszeznaczeniewwiekustarszymniżwokresachwcześniejszych,lecznadal
znaczniesięprzyczyniajądozachowaniarównowagiemocjonalnejprzynajmniej
uniektórychznas(2004,s.607).
Teoriestarzeniasiępowstałynagrunciegerontologiiwcelu
opisaniaiwyjaśnieniaprawidłowościprocesustarzeniasię.
Gerontolodzywykorzystalidotegoteoriebiologiczne,socjologiczne
(stratyfikacji,subkultury,wymianyspołecznej)orazpsychologiczne
(osobowości,cyklużycia,potrzeb).Wceluwyjaśnienia
prawidłowościprocesustarzeniasięczłowiekagerontologia
posługujesię(pluralistycznie)niejedną,leczwielomateoriami,