Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•MACIEJPTASZYŃSKI•
datprzeciwpseudosacerdotesetapostatas41.Jednocześniejednaktole-
rowaławmieściekaznodziejów,starającsięobsadzaćurzędykościelne
duchownymizajmującymibardzoumiarkowanestanowiska,jakTie-
demannGieseiAlexanderSchwenichen42.
SytuacjawwielkichmiastachPruskrólewskichuległastopniowo
zmianie,gdyreformacjastałasięargumentemwmiejskichsporach
owładzę.Jakopierwszanazmianęfrontupotrzechlatachnikodemi-
zmuzdecydowałasięradaGdańska.Jeszczewstyczniu1524r.zawarto
kompromis,wedlektóregowmieściemianogłosićEwangeliępureetsin-
ceriter,leczunikaćwszelkichsporóworazdłuższychkazań43.Wkrótce
wmieściedoszłodorozruchówwywołanychwdużymstopniuprzez
poselstwokrólewskiewysłanewceluzawarciaprzymierzazkrólemDanii
orazksiążętamiPomorzaiMeklemburgii44.Winstrukcjidlaswoichemi-
sariuszyZygmuntostrzegałprzedszerzącąsięwPrusachnherezjąlute-
rańską”45.Bezpośredniąprzyczynąniepokojów,którewybuchływmarcu
41O.Balzer,Corpus,t.4,cz.1,nr12,s.35-36,Mandatumadconsulescivita-
tesGedanensisdesacerdotibusetpraedicatoribusLutheranisamovendis,Piotrków
23XI1523.
42APG,sygn.300,27/10,fol.164r-165r,radamiejskadoPetrusaFonti-
nusa,Gdańsk5V1524;T.Borawska,H.Rietz,AlexanderSvenichen(gest.1529).
EinpreuńischerFranziskanerindenWirrendesReformationszeitalters,w:Preuńi-
scheLandesgeschichte.FestschriffurBernhartJähnig,red.U.Arnold,Elwert:Mar-
burg2001,s.175-195;H.Freytag,op.cit.,s.26;P
.Simson,Geschichte,t.2,s.61.
43O.Balzer,Corpus,t.4,cz.1,s.35-36;APG,300,27/10,fol.127r-129,
radamiejskadobiskupaWłocławka,Gdańsk1II1524(drukw:PreussischeSam-
mlungallerleybisherungedrucktenUrkunden,NachrichtenundAbhandlungen,red.
T.J.Schreiber,t.1,Danzig1747,s.735-739)(Adhibuimusoperamnonvulga-
rem,utistisquammolestiisnobisexpernixiosaConcionatoribusvarietatevenen-
tibus,perquamethominummentisaddiversaaveteribusinstitutissentiendum,
nonnunquamdamnabileexemploducuntur,aliquandoliberaremur);H.Freytag,
op.cit.,s.26;P
.Simson,Geschichte,t.2,s.61-62.
44Por.pismaZygmuntadoJanaŁaskiego,MaciejaDrzewickiego,Jana
Luziańskiego,StanisławaKościeleckiego,JerzegoBażeńskiego,AchacegoCzemy
(Zehmen),w:AT,t.7,nr7-8,s.8-9.AT,t.7,nr10,s.12-14;zob.takżeAGAD,
MK,t.44,fol.477;AGAD,MK,t.38,fol.421.
45Oficjalnainstrukcjadlaposelstwaw:AT,t.7,nr9,s.9-12[4II1524](hor-
tarinosconsulesinprimis,deindealioscivescivitatumnostrarumPrussie,nesehac
tabehereticapolluantetnomenignominiosumapudreliquosChristianosibipariant
acsueReipubliceturbas,seditionesaccasumaliquem,quemDeusavertat,comparent).
~38~
