Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Dziejenajdawniejsze
Odpoczątkówegzystencjiczłowiekaist-
niałazawszepotrzebawzajemnejpomo-
cywstanachzagrożeniażyciaizdrowia.
Wokresiepierwotnegorozwojucywili-
zacyjnegoniebyłatoformaudzielania
pomocyściśleleczniczej,alebardziejza-
pewnieniaochronyprzedzagrożeniem.
Wepocepradziejówsprowadzałasię
onadozabezpieczeniaprzedróżnymi
formamiurazówinaprawieniaszkód,
któreurazwyrządził.Takrodziłysięnaj-
dawniejszeformylecznictwa,najściślej
związanezchirurgiąjakonajstarszym
działemmedycyny.Równoleglekształ-
towałasięwspołecznościachwzajemna
pomocokołoporodowa,pomoczwiąza-
nazochronąnoworodka,osóbkalekich
iniedołężnychczyprzyuśmierzaniu
bólutowarzyszącegorozmaitymprzy-
padłościom–zestronyprzewodupokar-
mowego,układumoczowego,zębówitd.
Codobardzowczesnychprzejawów
lecznictwanacałymkontynencieeu-
ropejskimdziałosiębardzopodobnie.
Dopierowyjątkowypostępcywilizacyj-
ny,jakiprzyniosłykulturystarożytne
wbasenieMorzaŚródziemnego,stałsię
przyczynązarysowaniaróżnicwmożli-
wościachlecznictwanapołudniuEuropy
ilecznictwaprymitywnegowgłębikon-
tynentu.Stantakitrwałodstarożytno-
ści,poprzezwczesneśredniowiecze,aż
dopóźnego.Jednakżeprzyznaćtrzeba,
żepewneformybardziejrozwiniętego
lecznictwamogłypromieniowaćzpołu-
dniakuśrodkowejipółnocnejEuropie.
Mamydowodyzaistnieniategozjawiska
takżewPolsce,nawetwczasachrzym-
skich.
Medycyna,którarozwijałasięnazie-
miachpolskich,mazatemdługąhistorię
–zapewnedłuższą,niżpowszechniesię
uważa.Tworzylijąmieszkańcyteryto-
riumprzynależnegopóźniejdoPolski,
chociażzmieniającegosięnaprzestrzeni
dziejów.Najwcześniejszepoczątki,októ-
rychmowa,odnosząsiędolecznictwa
społeczeństwprasłowiańskich,anawet
ludów,któretoosadnictwopoprzedzi-
ły.Chociażczujemysięichnaturalnymi
spadkobiercami,toniemamywyłączno-
ścinaprzypisywaniesobiedziedzictwa
prastarychtradycjiiosiągnięć,wtymteż
medycznych–poprostubyłtoczaspo-
przedzającyukształtowaniesięprzyna-
leżnościpaństwowejinarodowościowej
tożsamości.
Tymczasemzdefiniowanietego,na
czympolegałynajdawniejszeprzejawy
działalnościmedycznejnaziemiach
polskich,napotykaniemałetrudności.
Sięgamybowiemczasów,kiedysłowo
pisanejeszczeniedocierałodoterenów
osadnictwaSłowian.Niedysponuje-
myprzekazemkronikarskimzdawnej
Słowiańszczyzny.Zdrugiejstronywie-
dzaoistnieniuówczesnegolecznictwa
wkrainieSłowianjestrównoznaczna
POCZĄTKILECZNICTWANAZIEMIACHPOLSKICH
3
