Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ideepostmodernizmuidekonstruktywizmu,jakierozprzestrzeniłysięwostatnich
dekadachXXwieku,zaistniałynajpierwnapłaszczyźniefilozofii,adopieropóźniej
adaptowanezostaływteoriiipraktycearchitektonicznejiurbanistycznej.
ZnaniwspółcześniteoretycyarchitekturyiurbanistykiChristianNorbergSchulz
iKevinLynchreprezentująfenomenologicznepodejściedomiastajakocałościikształ-
towanieprzestrzenizurbanizowanejwodniesieniudoczłowieka,jegoskali,jego
percepcji,odczuwaniapięknaispołecznychwięzi.Wtymnurciemieścisięrównież
krajobrazoweujęcieanalizyizasadkształtowaniaurbanistyki.
Współcześnierównieżistniejąsilnezwiązkinajnowszychbadańfilozoficznych
zdziedzinamiaplikacyjnymi,jakimisąarchitekturaiurbanistyka.
Ideologiawurbanistyce
Jakpokazująprzykładyzhistoriiurbanistyki,miastaplanowanejakokompleksowe
zespołymiejskietomiasta,którychprzedmiotemplanowaniajestnietylkostruktura
fizycznaprzestrzeni,lecztakżeokreślonyprofilspołeczny.Fundatoramimiastbyła
najczęściejwładza–wróżnejformiejejsprawowania–itowładcywwiększościprzy-
padkówdecydowalioostatecznejformieigłównejfunkcjibudowanychmiast.Istotną
zmianąwewspółczesnymplanowaniumiastjestzmniejszenieroliwładzywbudowie
miastnarzeczkomercyjnychinstytucjiiorganizacji.Nowoplanowanymmiastomna
przestrzeniwiekównadawanoróżneprzewodniefunkcje:obronne,handlowe,por-
towe,obsługisektoraprodukcyjnegoitp.Społeczeństwozamieszkującenoweukłady
miejskiezawszemusiałopodporządkowaćsiętymfunkcjom.Strukturaprzestrzenna
miasta,przynajmniejwinicjalnejfaziejegoistnienia,stanowiłaodzwierciedleniejego
strukturyfunkcjonalnej.
Dlahistoriiurbanistykiszczególnymokresemstałsięubiegływiek.WiekXXbył
wiekiemdyktaturirozwojutakiegorodzajuurbanistyki,którausiłowałakształtować
społeczeństwometodamiinżynieriispołecznejwwielupaństwachnacałymświecie.
Wszystkowskazujenato,żemetodytenadalsąstosowanewniektórychkrajach
komunistycznychitotalitarnych.Możestaćsiętak,żewiekXXI,wskutekogólnej
demokratyzacjiżyciaiwzrostuświadomościspołecznej,będziewiekiemurbanistyki
kształtowanejprzezspołeczeństwoobywatelskie
6
.Dlaprzestrzenizurbanizowanej
oznaczatodużądywersyfikacjęifragmentację.
Niektórzybadaczetwierdzą,żejeślinieznajdziesięwłaściwejfilozofiiiskutecz-
nychsposobównademokratycznerozstrzyganieproblemówplanistycznych,będą
onedalejnabrzmiewać,stającsiępolemwalkispolaryzowanychizantagonizowanych
grupspołecznych.Możeteżdojśćdotego,żemiastastanąsięponownieobszarem
gryospołeczeństwo,narzędziemspołecznejinżynierii,prowadzonejprzezkolejne
wcieleniaautokratycznychrządów.
Ideologiawurbanistyce
31
