Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zumieniu:dworskiej,recytacjipoezjiprzezskaldawobecnościwładcyijego
otoczenia.Zesłówislandkiegouczonegoipolitykamożnawysnućdomysł,
żejedynietakapoezjagointeresowałaijedynietakąuznawanozagodną
utrwalenia.Ztymoczywiściewiążesięrolasamegopoetyjakoswoistego
medium,którepozwalałonaprzekazywanieodpowiednichtreści(Dferðir
peiraeðaorrostur”)wstosowny,zgodnyzkanonemsposób(kvelskap).Snorri
doskonalejednakwiediał,itozautopsji
4
,żerolataniejestabsolutniebierna.
Dlategowydajesię,żejegouwagidotycząceprawdiwościsłówpoetynależy
wiązaćnietylezewspółcześniepojmowanąwiarygodnościąprzekazu,ile
zrealizacjąpodstawowegocelustawianegoskaldowiijegodworskiejpoe-
zji-pochwałaanieobraza.UwagiautoraEddywpełninawiązujądotego,
coujawniapoezjahǫfulskǫld,naktórychtakchętniepowołujesięprzede
wszystkimwSkáldskaparmál.miałalnośćdworskaskoncentrowanawokół
wyjątkowegotalentustawałasiędlapoetówokazjąipretekstemnietylkodo
wypełnianiaprecyzyjniezdefiniowanegowcześniejpostulatu.Kryłasięzanią
takżepotrzebawyrażaniawłasnejopiniinatematkomentowanychwydarzeń,
atakżechęćwpływanianaichprzebiegbądźocenęiinterpretację
5.
Wynikałotobezwątpieniazsiłyoddiaływaniapoezjiskaldówjakowy-
jątkowegoiszczególnegonośnikaidei,informacjiiinterpretacji.Siłatabyła,
jaksięwydaje,uświęconadośćdługątradycją,którejpoczątkiginąwmro-
kachdiejów.Współcześniebadaczedomyślająsięjejmagiczno-religinego
rodowodu,któryprowadiwstecz-doczasówwspólnegodlaSkandynawii
iczęścikontynentalnejEuropygermańskiegodiedictwakulturowego.Naj-
starszezachowaneutwory,tradycyjniedatowanenakoniecixwieku,ukazują
sztukępoetyckąjużwpełnirozwiniętą,opartąnamitologicznej,pogańskiej
kosmologii,wktórejważrolęodgrywająnietylkoprzekazywanetreści,
lecztakżeosoba,którajestichdostarczycielem.Wbrewpozoromjestto
dobrzewidocznewobydwugłównychodmianachśredniowiecznejpoezji
skandynawskiej:wierszacheddaicznychiskaldycznych.
Pierwsząznichwyróżnićmożnanapodstawiejednegozaledwierękopisu,
znanegojakoCodexRegius,któryzostałspisanywIslandiiokoło1270roku.
4
Por.:M.Ciklamini,SnorriSturluson,Boston1978,s.22-25;GuðrunNor-
dal,SnorriandNorway,w:Reykholtsommakt-oglerdomssenteridenislandskeog
nordiskekontekst,ed.E.Mundal,Reykholt2006;K.Wanner,SnorriSturluson
andtheEdda.TheConvertionofCulturalCapitalinMedievalScandinavia,Toronto
2008,s.67inast.
5
Por.E.Mundal,ModesofAuthorshipandTypesofTextinOldNorseCulture,
w:ModesofAuthorshipintheMiddleAges,ed.S.Rankov,Toronto2012,s.214.
CHARAKTERYSTYKAPOEZJISKALDÓW
35