Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
60
1.Rytmrecepcji
ciągłośćpoglądykrytykówewoluują,aleniezmieniająsięwspo-
sóbnagłypodwpływemokolicznościzewnętrznych74.Założenie
topozwalanaświetlićfenomenpowojennego„powrotudoLeśmia-
na”wydajesię,żedośćistotnąrolęodegralituowimilczącyzwo-
lennicypoety.
Recepcjapozakrajem
SpadkobierczynieLeśmiananastałewyemigrowałyzPolski:
młodszacórkaWandawyjechałatużprzedwojną,natomiaststar-
sza,MariaLudwika,zostałarazemzmatkąwywiezionadoobo-
zukoncentracyjnegowAustrii;powojnieniewróciłydokraju.
Wtensposóbzagranicąznalazłysięrękopisypoety(częśćzaginę-
ławczasiepowstaniawarszawskiego),wtymwieleineditów.Nie-
któreznichzostałyopublikowanewJerozolimieiwLondynie,
innewrazzwdowąpopisarzutrafiłydoArgentyny,skądkupio-
neprzezznanegobibliofilaAleksandraJantę-Połczyńskiego,ana-
stępnieodsprzedaneuniwersytetowiwAustindotarłydoStanów
Zjednoczonych.Takistanrzeczystałsięatutemleśmianologiiza-
granicznej.
Odczasówdrugiejwojnyświatowejdatujesięcharakterystycz-
nyiutrzymującysięmniejwięcejdoprzełomu1989rokupodział
naliteraturę(ikrytykę)krajowąorazemigracyjną.Takżeodbiór
twórczościLeśmianaprzebiegałdwutorowo,arecepcjawpolo-
nijnychdiasporachnacechowanajestpewnąodmiennością,jak-
kolwiekzupełnieodrębnegonurtunieutworzyła.Znamiennena
przykład,żewlatachwojennychnazwiskaLeśmiananiezabrakło
wwydawnictwach„SzkolnejBiblioteczkinaWschodzie”75.Moż-
74KrytycznoliterackąwoltęJastruna,którywpierwwysokooceniałtwórczość
autoraDziejbyleśnej,późniejuznałpoezjęLeśmianaza„niepotrzebną”,by
wreszciewokresie„poodwilżowym”napowrótstaćsięjejpropagatorem,
postrzegaćnależywłaśnieprzezpryzmatewolucjilewicowychpoglądówpi-
sarzaodrzucenieLeśmianadokonałosięwnajbardziejradykalnymokresie
zaangażowaniaJastrunawrealizacjępolitykikulturalnejPPR.
75PrzedrukelementarzaMówiąwiekizwierszemDziwożona,oprac.J.Balic-