Зміст книги
перейти до управління читачемперейти до навігаціїперейти до деталей бронюванняперейти до зупинок
1.Istotazjawiska
13
stwoglobalne”(1990,s.9).TakżeThomasFriedmandostrzegaprzejawy
globalizacjiwkażdymaspekcieżycia,pojmującjąjakoHdominującysystem,
regulującystosunkimiędzynarodowe–system,którypoupadkumuruberliń-
skiegozastąpiłsystemzimnejwojny”(Friedman,2001,s.25).Autorzytych
ujęćodwołująsięteżnierzadkodotrafnychmetafor,gdypisząozmianach
dokonującychsięwskaliziemskiegoglobuwkategoriachzlewisk,kurczenia
sięświataczyzacieraniagranicitp.
Wedługautorówdrugiegotypudefinicjisednemglobalizacjipozostaje
jedno,konkretnezjawisko,przykuwająceuwagęiinicjującestudiateoretycz-
neorazpoczynaniaempiryczne.Wtejgrupiebadaczyznajdujemyzwolen-
nikównadrzędnejkategorii,jakąstanowiwymianaprzekraczającagranice
fizycznepaństwibarierymentalnezamieszkującychjeludzi.Głównymjej
następstwempozostajenowysposóbfunkcjonowania,tj.silnawspółzależ-
ność(Osadnik,2003;Okoń-Horodyńska,2003).WedługAnthonyGiddensa:
Hglobalizacjajest,podpewnymiwzględami,procesemrozwojuwięzioau-
tentycznieświatowymzasięgu,takichjakglobalnysystempaństwalbomię-
dzynarodowypodziałpracy”(2006,s.30–31).ZkoleidlaAnthonyMcGre-
waglobalizacjaoznaczamnogośćpowiązańiwspółoddziaływańnapoziomie
państwowymispołecznym,przezcozostajewytworzonyjedensystemświa-
towy(McGrew,2007).SpośródpolskichbadaczyglobalnychprzemianZie-
mowitJacekPietraśszczególniemocnouwypuklafakt,iżsednemglobalizacji
pozostajeHpowstawaniejednego,globalnegosystemustosunków,wwyniku
któregopowstajesiećwspółzależności”(2002,s.251).TakżeMarianGolka
(1999)przytaczadowodynaistnienieowejsiecizależności,pisząc,żenawet
losamazońskichplemionzależyodzapotrzebowanianapapierwAmeryce
PółnocnejczyEuropie(coprzyczyniasięzkoleidowycinaniadżungli).In-
nymprzykłademjestchoćbysytuacjaKoreiPółnocnej,któraprowadzipolity-
kęizolacji,korzystającjednocześniezhumanitarnychdostawinnychpaństw
(przechwytującprzytymnowościtechnologiczne,przedewszystkimwdzie-
dzinieuzbrojenia).Wreszcieunaoczniasięwpływyglobalne,wskazując,że
nosimyubraniaeuropejskiegoszyku,zaprojektowaneprzeznowojorskich
dyktatorówmody,wykonanezmateriałuutkanegowMalezji,uszytewPolsce
lubnaUkrainie,alenaangielskichmaszynach.
Autorzyopracowańpoświęconychprzemianomogólnoświatowymuwy-
puklajązwłaszczawątkiekonomiczno-wojskowe,prawneorazekologiczne,
czyliteszczególniedobrzewidocznedlaprzeciętnegoobywatela,dostrzegane
przezzwykłegouczestnikażyciaspołecznego.Nasuwasiępytanie,czyico
łączyzainteresowanychprzemianamiogólnoświatowymi?Wspólnymprzeko-
