Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
BarbaraJankowiak,AgataMatysiak-Błaszczyk
1.Potencjałiryzykowjednostce
Waspekcieindywidualnymadolescenciiadolescentkidysponujązjednej
stronyosobistympotencjałemumożliwiającymimcorazbardziejniezależne
ipodmiotoweżycie,dokonywaniesamodzielnychwyboróworazkształto-
waniewłasnejbiografi,leczzdrugiejstronymogąborykaćsięzproblemami
idoświadczaćróżnychobszarówwłasnychdefcytów.DanteCicchettiiFred
A.Rogoschstwierdzili,żemożliwościitrudnościnastolatkówzależąodtego,
wjakisposóbmłodziludzieporadzilisobiezwyzwaniamipoprzednicheta-
pówżycia.Tenastolatki,którebyływstanieosiągnąćwłaściwerozwiąza-
niazadańrozwojowychnawcześniejszymetapie,będąmiećwiększypoten-
cjałdorozwiązaniaproblemówtegookresu.Natomiastosoby,któremniej
kompetentnierozwiązałyzadaniazwcześniejszychetapówrozwoju,wejdą
wokresmłodzieńczyzistotnymiobciążeniamiidefcytamiwwewnętrznych
zasobach,zktórymibędąmusiałynegocjowaćwyzwaniaokresudorastania1.
Takwięcwtejpracyzakładamy,żemłodziludziewokresieadolescencjimają
możliwościsamodzielnegokreowaniawłasnegorozwoju,choćjednocześnie
mogądoświadczaćróżnychproblemówosobistychzarównozwiązanych
zichaktualnymżyciem,jakiwcześniejszymizdarzeniamiwichindywidu-
alnejbiografi.
Wieluautorówdostrzegłopotencjałmłodzieżywróżnychaspektach.Na
przykładAgnieszkaCybal-MichalskawrozdzialeProaktywnośćwkarierzejako
wymiarinwestycjiwkapitałkarierymłodzieżyakademickiejprzedstawiłamłodzież
jakoproaktywnejednostkimającemożliwościświadomegotwórczegokształ-
towaniawłasnegożyciaorazkapitałukariery,zdolnedopodejmowaniaak-
tywnychdziałań.TakżeKatarzynaSegietporuszyłakwestiępodmiotowości
wychowankówwartykuleWsparciepsychologiczno-pedagogicznewpracywy-
chowawczejzmłodzieżą.NatomiastZbyszkoMelosikwrozdzialeRekonstrukcje
tożsamościżyciamłodzieżywspółczesnej.Próbadiagnozyipedagogicznejpropozycji,
zwróciłuwagęnato,żetożsamośćwspółczesnegomłodegoczłowiekajest
odpowiedziąnaspecyfkęwspółczesności,atradycyjnafltotalna”socjalizacja
zastąpionazostałaprzezsamąmłodzież-autosocjalizacją.
Wobszarzeobciążeń,problemówidefcytówrozwojowychadolescen-
tekiadolescentówautorzyposzczególnychrozdziałówzwróciliuwagęna
kilkaistotnychaspektów.Zcałąpewnościąjednymzpoważniejszychobcią-
żeńwymagającychodpowiednichinterwencjiterapeutycznychjestpatologia
osobowości.Problematykastrukturyiorganizacjiosobowościumłodzieży
zzaburzeniamizachowaniazostałapodjętawrozdziałach:MaciejaWilka-
1Zob.D.Cicchetti,F.A.Rogosch,ADevelopmentalPsychopathologyPerspectiveonAdolescence,
flJournalofConsultingandClinicalPsychology”2002,vol.70,no.1,s.6-20.