Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdziałpierwszy
OROZPADZIE
1.Filozofowanienastarość
Filozofowanienastarośćtozarazemfilozofowaniewokresieschyłkuży-
cia,wpodeszłymwieku,jakifilozofowanieprzeciwstarości,jejoswajanieipo
częścimagicznezaklinanie.Filozofowanie–podsumowywaniewiedzyzdoby-
tejpodczasziemskiejwędrówki–okazujesiępotrzebąpowszechną,niezależną
odpoziomuintelektualnego,zasobuinformacji,wrażliwościczyprzebiegu
biografii.Potocznesądy–takiechoćby,jakniezwykleczęstestwierdzenie,iż
"PanuBogunieudałasięstarość”czy"życiejestzbytkrótkie”,anawetmelan-
cholijnewestchnienie"ech,życie,życie”–niosązesobąegzystencjalnyimeta-
fizycznynamysł,którywydajesięniemalodruchembezwarunkowym,wywo-
ływanymprzeztraumatycznezregułydoświadczeniebliskościkresu.Inaczej
bywajedyniewtedy,gdyczłowiekzdolnyjesttraktowaćwłasneżyciejakoetap
wdrodzekupewnejilepszejformieegzystencjiwwieczności,choćiwtakim
przypadku–jaksięnajczęściejokazuje–żalporzucaćto,coziemskie,oswojo-
ne,ludzkie.Wczasach,wktórychreligiaikulturazdająsiętracićzdolność
oswajaniaśmierci
1
,ciężartegozadaniaspadanajednostkę,pozbawioną
ochronyutwierdzonejprzezwspólnotowewierzeniaiwyobrażenia.
Problememnadrzędnymstajesiękoniecznośćposzukiwaniajęzykazdol-
negooddaćczychoćbyprzybliżyćsens,sedno,atakżegranicedoświadczania–
odkrywania,konstruowania–starościiśmierci.Akttenjestzarazemposzuki-
waniemodpowiedzinapytanieokondycjęczłowieka–zarównowewspółcze-
snymświecie,jakiwwymiarzeuniwersalnym.TadeuszRóżewicz–Wielki
Ironista–włączyłwswójwywódowymieraniujęzykówznajnowszegotomu
Kupkotawworkucytatzksiążkionaturzefilozoficznychsporów:"choćtylko
nieliczniznassąfilozofamiwykładającymizpoziomukatedry,towszyscyje-
steśmyfilozofamizakuchennymstołemlubwknajpie”
2
.
___
___
___
___
___
___
1
PhilippeAriès,Śmierćnaopak.W:idem,Rozważaniaohistoriiśmierci.Tłum.Katarzyna
Marczewska.Warszawa2007,s.246–285.
2
TadeuszRóżewicz,Kupkotawworku(workinprogress).Wrocław2008,s.11.Cytatprzy-
wołujeksiążkępopularnonaukową:DavidEdmonds,JohnEdinov,PogrzebaczWittgensteina.
Tłum.LechNiedzielski.Warszawa2002.
7
