Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WitoldSokała
AkademiaŚwiętokrzyska
Kielce
NARÓDJAKOPODMIOTPOLITYKIBEZPIECZEŃSTWA
WKONTEKŚCIEPROCESÓWGLOBALIZACJIIINTEGRACJI
Bezpieczeństwo–jakpodkreślawiększośćautorówdefiniującychtentermin–stanowi
jednąznajważniejszych,pierwotnychpotrzebczłowieka:zarównoindywidualnych,
jakizbiorowych
1.Sztukapolitykipolegawtymkontekścienaskorelowaniubezpie-
czeństwajednostkizinteresembezpieczeństwajakiegośpodmiotuzbiorowego.
Iwłaśniewroligwarantanaszegozbiorowegobezpieczeństwaprzywykliśmywidzieć
państwo.Przywykliśmydomówieniaojegopodmiotowościwzakresiebezpieczeń-
stwa,przyznającmuprawodefiniowaniakluczowychinteresówiwartości,podlegają-
cychszczególnejochronie–atakżedecydowaniaosposobietejochrony;zakładaliśmy
często,żeto,cowdziedziniebezpieczeństwadobredlapaństwa–dobrejestteżdla
jegoobywateli(chociażnietrudnozauważyć,żeniezawszebywatoprawdą).Takie
stanowiskomożnaznaleźćnawetwpracach,powstałychstosunkowoniedawno
2.
Tymczasemniektórzyautorzy,dostrzegajączachodzącąewolucjęrolipaństwajako
podmiotustosunkówmiędzynarodowych,defactoprzygotowujągruntpodrewolucyjną
zmianę,jakązapewnebędzieprzyznanieinnymbytompodmiotowościwzakresiebez-
pieczeństwa.Spośródpolskichbadaczyjużparęlattemusporomiejscawswychrozwa-
żaniachpoświęcałtymkwestiomRomanKuźniar
3.CzynitotakżeBolesławBalcero-
wicz,znieukrywanąaprobatąomawiającgłównezałożeniatzw.„transnarodowej”wizji
współczesnejrzeczywistościglobalnejpolitykiiwskazującprzytejokazjim.in.,że
„(...)państwoprzestajebyćjużdziśdominującymuczestnikiemżyciamiędzynarodowego–
wzrastarolaiznaczenieuczestnikówniepaństwowych(nieterytorialnych);(...)państwatracąswą
autonomiępolitycznąiekonomiczną–suwerennośćulegaerozji;zanikatradycyjnahierarchiaza-
gadnieńbędącychprzedmiotemzainteresowaniapaństw–wichpolityceprzestajądominować
problemybezpieczeństwamilitarnego,sojuszówitp.,wzrastanatomiastznaczenieczynników
ekonomicznych,społecznychiekologicznych;tracinaznaczeniusiłamilitarnajakonarzędzie
1Por.np.W.Fehler(red.),Współczesnebezpieczeństwo,Toruń2002,s.9.„Bezpieczeństwojestpier-
wotną,egzystencjalnąpotrzebąjednostek,grupspołecznych,wreszciecałychnarodówipaństw.(...)Na
fundamenciebezpieczeństwajednostkiispołeczeństwabudująswąpomyślnośćmaterialnąirozwójdu-
chowy”–piszezkoleiR.Kuźniar,Polskapolitykabezpieczeństwa1989–2000,Warszawa2001,s.13–14.
2Np.winteresującejskądinądpracyK.Łastawskiego,RacjastanuRzeczypospolitejPolskiej,Warsza-
wa2000.
3Por.np.R.Kuźniar,Porządekmiędzynarodowy–fazanierównowagi,„SprawyMiędzynarodowe”kwie-
cień–czerwiec1996;autorodwołujesiętamm.in.doocenRyszardaKapuścińskiegoiBoutrosaGhalego.
