Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
G.Szyling,Nauczycielskiepraktykiocenianiapozastandardami,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-672-7,©byGrażynaSzyling,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
40––Rozdział1.Przestrzeńmożliwości,czyliteoretyczneprzesłankiocenianiaosiągnięćuczniów
rozpatrywanychwrelacjiz„kreowaniemrekonstrukcyjnejkompetencjiucznia
wprocesiekształcenia”(Męczkowska,2002).Toimplikujemiędzyinnymipotrze-
bęwyjściawprocesieocenianiapozatradycyjnierozumianąwiedzęszkolną
35
iwy-
korzystywanieczykreowanieautonomii
36
intelektualnejucznia.Wefekcie–jak
twierdziA.Męczkowska(2002,s.184)–
[…]wiedzanabywanaprzezuczniawchodziwzakresjegozdolnościdodziałania
wświecie,któreprzebieganadrodzerealizacjicelówprzezpodmiot.
Zaprezentowanewyżejpodejściedomyśleniaoprzedmiocieocenyniepo-
zwalanainstrumentalnetraktowaniecelówkształcenia,czylirozpatrywanieich
wyłączniewstosunkudowynikówpomiaru.Wzwiązkuztyminformacja,którą
niesiezesobąocenaszkolna,wymykasięstandaryzacjiinabierajednostkowego
wymiaruwtymzakresie,wjakimstajesięprzedmioteminterpretacjidokonanej
przezucznia,uwzględniającejnietylkojegodyspozycje,aleiintencje.
Zdotychczasowychanalizwynika,żezdefiniowaniepunktuodniesieniadla
kryteriówwchodzącychwskładprzedmiotuocenywyznaczawznacznejmierze
nietylkozakresijakośćzawartychwniejinformacji,aleteżmożliwośćinterpre-
towaniaiwykorzystaniajejprzezucznia.Przywołujetozkoleiodmiennewzorce
motywacyjneorazimplikujeróżnerelacjemiędzyocenianymioceniającym.
Mówiącnajogólniej–skrajnemodelebehawioralne,wciążobecnewcodzien-
nościszkolnegooceniania,opierająsięnamanipulowaniuuczniamizapomocą
wzmocnień,stądichpowiązaniezocenątraktowanąwkategoriachnagrodyversus
kary.Większośćznichjednak–nacowskazująwynikibadań–„ewoluowaławstro-
nęformbardziejskomplikowanychiprzynajmniejwjakimśstopniuuwzględniają-
cychskłonnościizamiaryucznia”(Brophy,2002,s.18).Zkoleimodelemotywacji
wywiedzionezpsychologiipoznawczej,kładąsilnynacisknajejpowiązaniezsu-
biektywnymicechamijednostki,czylizjejosobistymipotrzebamiicelami,atakże
zpoczuciemkontrolisprawowanejnadsytuacjązadaniowąorazzsubiektywnym
przekonaniemomożliwościosiągnięciasukcesu(Brophy,2002).
Coznamienne,zarównokoncepcjegenetyczniepowiązanezbehawiory-
zmem,jakialternatywnadiagnostykapedagogicznaprzywiązująwagędotego,
byuczniowieznalikryteriaskładającesięnaprzedmiotoceny,orazakcentują
potrzebęstosowaniakomentarzadooceny,którydotychkryteriówpowinien
nawiązywać.Jednaksątotylkokolejnepozorybliskościteoretycznejobydwu
podejść.
35Typologiiicharakterystykiróżnychsposobówrozumieniawiedzyszkolnejdokonujewswojej
pracyD.Klus-Stańska(2002,s.74inast.)
36Autonomiaucznianiemawtymujęciuwymiaruabsolutnego:„zjednejstronypodmiotjest
twórcąświataspołecznego,zdrugiejzaśsampodlegakonstruowanymprzezspołecznepraktyki
okolicznościom”(Męczkowska,2002,s.177).
