Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Nazwymiejscowebyłegopowiatułobeskiego
izachodnim.WwiekachVIIiVIIIzałożyłyoneosadym.in.napłn.-wsch.odje-
ziorMiedwieiPłonie,atakżewdorzeczachwiększychrzek:Iny,Regi,Piaskowej
iMołstowej.ZwarteskupiskaosadniczetworzonojużwVI-VIIIw.Zainicjowały
onerozkwitspołeczno-gospodarczy,politycznyikulturowyregionupomorskiego.
Wrazzrozwojemorganizacjiplemiennychpowstawałyliczneobiektyocharakterze
obronnym,wokółktórychtworzonoosadyotwarteorazcmentarzyska.Większeosa-
dyzczasemprzekształcałysięwośrodkiwytwórczościrzemieślniczejorazpunkty
wymianyhandlowejiutworzyłypodgrodzia.Szczególniesilnierozwijałosięwów-
czasgarncarstwo,tkactwo,produkcjażelaza,rogowiarstwo,ciesielstwo,łagiewnic-
two,atakżezłotnictwoiszkutnictwo.Głównymzajęciembyłojednakrolnictwo,
którymtrudniłasięludnośćwiejskażyjącawosadachjedno-iwielozagrodowych.
Uprawianoziemielżejsze,stosującnaskrajachlasówipuszczuprawężarową.Po-
twierdzonabadaniamiarcheologicznymijestuprawazbóż(prosazwyczajnego,żyta,
pszenicy,jęczmieniaiowsa)iroślinprzemysłowych(chmieluikonopi),uprawawa-
rzyworazsadów.Wykorzystującrozległełąkiipastwiska,wcześniSłowianiezaj-
mowalisiętakżehodowlą,głównieświń,krów,owiecikóz.Naomawianymterenie
znalezionotakżeszczątkiszkieletówkostnychkoni,którebyłydawniejdowodem
bogactwa.Ludnośćsłowiańskazajmowałasiętakżerybołówstwem.
Słowianiebylinajbardziejrolniczymludemeuropejskiegobarbarium,który
wyróżniałsięzamiłowaniemdouprawrolnychizdobywaniempożywieniatąwłaś-
niedrogą.Wwynikujegodziałalności(tj.pierwotnejgospodarkizbieracko-łowiec-
kiejiprymitywnychformrolnictwaihodowli)krajobrazpierwotny(rzeźbaterenu,
nawodnieniegleby,klimat,szataroślinna,fauna)zmieniałsięwkrajobraznaturalny,
charakteryzującysięzmniejszeniempopulacjizwierzątłownych,pewnymizmiana-
miszatyroślinnej,powodowanymizbioremdzikichrośliniwypasembydła,miej-
scowymwyniszczeniemnaturalnejszatyleśnej,wypalanejpodpolauprawneoraz
wprowadzeniemnowychgatunkówroślinuprawnychitowarzyszącychimchwastów,
atakżezwierząthodowlanych.Wrazzewzrostemzaludnieniairozwojemgospodar-
ki,wyniszczającejprzedewszystkimszatęleśną,krajobraznaturalnyzmieniałsię
wkrajobrazkulturalny,tj.taki,wktórymdziałalnośćczłowiekadoprowadziłado
zasadniczychzmiancałegoukładuśrodowiskanaturalnegoorazdozałamaniasię
jegotrwałości.Zjawiskotopolegałonazabieraniupierwotnychobszarówleśnych
podpolauprawne,łąkiipastwiska.Jednakzprzeprowadzonychdotejporybadań
nadosadnictwemsłowiańskimwynika,żeterenyzajmowaneprzezSłowianbyły
wniewielkimprocenciezajęteprzezkrajobrazkulturalny.Zdecydowanieprzeważał
nanichkrajobraznaturalny,anaterenachniezasiedlonych(np.narubieżachple-
miennych)krajobrazpierwotny3.
3Por.MałysłownikkulturydawnychSłowian,red.L.Leciejewicz,Warszawa1988,s.190.
