Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
NiEchciANAdEbATA
inormalizowaniespołeczeństwa(eliminacjęzagrożeńiprzypadkowości).
Foucaultformułujepięćhipotezdotyczącychtakrozumianejwładzy:
1.Uwładzaniejestczymś,cosięzdobywa”,alegrąrelacji;
2.relacjewładzysąimmanentnewobecprocesówpolitycznych,eko-
nomicznychipoznawczych;
3.Uwładzapochodzizdołu”,awięcnietylepolaryzujespołeczeństwo,
cojeprzenika;
4.relacjewładzyUmajązarazemcharakterintencjonalnyiniesubiek-
tywny”,cechująsięracjonalnościątaktykiwewnętrznąlogiką,lecz
niestoizanimiżadnaspersonalizowanainstancja(czyliżadenUpod-
miotdziałania”wsensieosobowym);
5.Utam,gdzieistniejewładza,istniejeteżopóriżemimoto,araczej
wskutektego,nigdynieznajdujesięonnazewnątrzwładzy”.Wjej
obszarzezaistniećmogąnatomiastpunktyoporu75.
Opórwobecwładzystajesięoporemtakżeprzeciwwiedzy,gdyż,jakprzekonuje
Foucault,Uniemarelacjiwładzybezskorelowanegoznimipolawiedzy,aniteż
wiedzy,któraniezakładainietworzyrelacjiwładzy”
76
.Wiedzastajesięwładzą,
gdyżukierunkowujeprawomocnepoznanieiwyznaczajegogranice:Utoniedzia-
łaniepodmiotupoznającegotworzywiedzęużytecznądlawładzylubwobecniej
oporną,alewładza-wiedza,procesyiwalki,którympodlegaizktórychsięskłada,
wyznaczająmożliweformyidziedzinypoznania”
77
.Wrezultaciezarównopo-
znającypodmiot,jakiprzedmiotjegopoznaniasąuwarunkowanehistorycznie
zmiennąwładzą-wiedzą.Następstwemprzyjęciatakichkategoriiopisurzeczy-
wistościstajesiękrytykapojęciaprawdyijejontologicznegostatusu:UUważamy
zatemzaprawdynieprawdziwezdanie,którepowinnosięodkryćizaakcepto-
wać,leczsystemreguł,pozwalającywypowiadaćirozpoznawaćzdaniauważane
zaprawdziwe”
78
–Foucaultlokujewytwarzanąprzezwładzę-wiedzęprawdęwle-
gitymizującymtęostatniądyskursie.
75
Idem,Podmiotiwładza,op.cit.,s.84-87.
76
Idem,Nadzorowaćikarać,op.cit.,s.29.
77
Ibidem.
78
P.Veyne,OstatniFoucaultijegomoralność,tłum.T.Komendant,„LiteraturanaŚwiecie”1988,
nr6,s.323.
