Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
2.Przemianyspołeczneiichodbiciewoświacie
Wniniejszymrozdzialespróbujemydokonaćanalizyprocesuzmianwewspół-
czesnejPolsceiichwpływunasystemoświaty,szczególniepodkątemwpływuna
szanseedukacyjneróżnychkategoriimłodzieży.Zakładamywięc,że:
–proceszmianjestodpowiedziąnazewnętrznenaciski;
–proceszmianjestodpowiedziąnawewnętrznenaciski;
–zmianacałościowajestrezultatemobydwurodzajównacisków.
Nasząanalizękoncentrujemynaowychzewnętrznychnaciskachiwymogach.
Uważamy,żewprocesiezmianiobecnejsytuacjipolskiegosystemuszkolnego
mająonenajwiększeznaczenie.Wywierająwpływnaprzemianystrukturalnesy-
stemu,postawyiopinienauczycieli,aspiracjeedukacyjneizawodowemłodzieży
ijejrodziców,ichoczekiwaniawobecszkołyoraznakształtizawartośćprogra-
mówszkolnych.Niezamierzamyniedoceniaćnapięćwewnątrzsystemowychdla
procesuzmianyedukacyjnej,zwłaszczawstosunkudosposobówmodernizowa-
niaprogramówkształceniaiichrealizacjiprzeznauczycieli.Towdużejmierze
decydujeojakościposzczególnychszkółiich„wartościrynkowej”
.Wtymmiejscu
jednak,zewzględunagłównyproblemksiążki,jakimjestkwestianierówności
edukacyjnych,sądzimy,żetenzewnętrznywymiarbyćmożemawiększąmocod-
działywania.
Zanimprzeprowadzimybardziejszczegółowąanalizęwzajemnychzależności
międzyzmianamispołecznymiiichodzwierciedleniemwsferzeedukacji,nie-
zbędnejestokreślenietychczynników,którewniejuwzględnimy.Problematyka
książki,dotyczącaokresuporoku1989wymagapołożenianaciskunatenwłaśnie
okres.Możnazałożyć,żesąonerezultatemwewnętrznychzmianzachodzących
wspołeczeństwiepolskimjakokonsekwencjiprzeobrażeńsystemupolitycznego,
alejednocześniewtymsamymczasiezachodziłyizachodzązmianywskalieu-
ropejskiejiglobalnej.Polskawwynikutransformacjisystemowejotwarłasięna
świat,stałasięelementemstrukturmiędzynarodowych,zatemrównieżwnaszym
społeczeństwiemożnaobserwowaćskutkitychprocesów.Sądzimy,żenależy
uwzględnićnastępująceprocesy:
–wyłanianiasięnowegotypuspołeczeństwa,społeczeństwainformacyjnego,
–globalizacji;
–transformacjisystemowej.
Przyjmujemy,żenajbardziejistotnąrolęodegrałostatnizwymienionychpro-
cesów.Takzwanatransformacjasystemowaodkomunizmudonowegorynkowo
zorientowanegoidemokratycznegospołeczeństwazakładawrzeczywistościin-
tensywnekontaktyzeświatemzewnętrznym,cooznaczawpływprocesówwcześ-
niejwymienionych–globalizacjiikształtowaniasięspołeczeństwainformacyj-
nego.Niematumiejscanaszczegółowąanalizęichoddziaływania,zwłaszcza
ZmianyspołecznewPolsceiichkonsekwencjeedukacyjne
13
