Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Zasadaprawadoobrony
31
sprawiedliwościodbywasięzudziałemczynnikaspołecznego(art.182Konstytucji
RP).Niezawisłysądto,wmyślart.178KonstytucjiRP
,sądwktórymorzekająniezawi-
ślisędziowie,którzypodlegajątylkoustawom.Oowejniezawisłościświadczyćmatak-
żegwarancjabezpartyjnościsędziów,zakazprzynależnościdozwiązkówzawodowych
orazzakazprowadzeniadziałalnościpublicznejniedającejsiępogodzićzzasadami
niezależnościsądówiniezawisłościsędziów.Niezawisłośćsędziegotoniezależnośćod
kogokolwiekwzakresieorzekania–wewnętrznaniezależnośćsędziego16.Toustawo-
wyorazmoralnyobowiązekbezstronności.Sądjestzobowiązanydosprawiedliwego
rozpatrzeniasprawy,cooznaczaorzekanienapodstawieprawawramachobowiązu-
jącychprocedursądowych17.
Istotnymelementemprawadosądujestrównieżrozpatrzeniesprawybezzbędnej
zwłoki.Zregułychodzituokwestięunikaniaprzewlekłościprowadzonegopostępo-
waniasądowego.Przewlekłości,którawkonsekwencjiprowadzićmożedowyrządze-
niastronieszkodyorazpowstaniaobowiązkujejnaprawieniaprzezpaństwo(art.77
ust.1KonstytucjiRP).Tazasadawskazujewięcobowiązek–nakazleżącypostronie
państwa–ustawodawcy,abytakukształtowałprocedurysądowe,abysprawnieprze-
prowadzićcałepostępowaniebezzbędnejzwłoki.Nieoznaczatojednakprzyzwole-
niadlalekceważeniagwarancjiizasadprocesowych,chociażbywynikającychzart.45
ust.1KonstytucjiRP
,narzeczzasadyekonomikiprocesowej.
Dorównieistotnych,azarazempowszechnychgwarancjiprocesowych,które
określaKonstytucjaRP
,zaliczyćmożnatakiezasadyjak:zasadęwolności(art.31),
zasadęrównościwobecprawa(art.32),zasadęwolnościosobistej(art.41),zasadę
zaskarżalnościorzeczeńidecyzji(art.78)18.Powyższezasadystanowiąswoistyfun-
damentprawadosąduwdemokratycznympaństwieprawaorazspełniająfunkcję
ochronnądlapodstawowychprawiwolnościobywatela.
3.Zasadaprawadoobrony
Najistotniejszagwarancja,zpunktuwidzeniatematupublikacji,określonajest
wart.42ust.2KonstytucjiRP
,którazapewniakażdemuprzeciwkomuprowadzo-
nejestpostępowaniekarne,prawodoobronywewszystkichstadiachpostępowania.
z26.03.1982r.oTrybunaleStanu,t.j.Dz.U.2002.101.925zezm.czywustawiez18.10.2006r.
oujawnianiuinformacjiodokumentachorganówbezpieczeństwapaństwazlat1944-1990oraz
treścitychdokumentów,t.j.Dz.U.2013.1388;por.Z.Gostyński,Kodekspostępowaniakarnego–
komentarz,Z.Gostyński(red.),Warszawa1998,s.152-153.Sądamipowszechnymi,podobniejak
wpostępowaniucywilnym,sąsądyrejonowe,okręgoweorazapelacyjne.
16Por.wyrokTKz24.06.1998r.,K3/98,OTKZU1998nr4,poz.52.
17Por.wyrokTKz16.11.2011r.,SK45/09,OTK-A2011nr9,poz.97.
18Zob.wyrokiTKz31.03.2005r.,SK26/02,OTKZU3/A/2005poz.29;z16.01.2006r.,
SK30/05,OTKZUnr1/A/2006poz.2;z26.02.2008r.,SK89/06,OTKZUnr1/A/2008poz.7;
z20.05.2008r.,P18/07,OTKZUnr4/A/2008poz.61,którewswoichuzasadnieniachzawierają
istotęprawadosądujakopodstawowągwarancjęobywatelawsferzedostępudowymiarusprawie-
dliwości.
