Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rozmowanumeru
Rok1918–rozmowazJanemJackiemBruskim
politycznych.Wewłasnyminteresie
poparlijeteżbolszewicy.
WtymsamymczasieNiemcy
ponieśliklęskęnafronciezachod-
nimizostalizmuszenidokapi-
tulacji–botakibyłsensrozejmu
zawartego11listopada1918roku
wCompiègne.
WprawdzienaWschodziepaństwa
centralnewojnęwygrały,alebyłooczy-
wiste,żeichoddziałyzostanąwkrótce
wycofanezUkrainy.Skoropadskiego
niemiałktobronić.Pokrótkiejwalce
straciłonwładzęnarzeczkolegial-
negoDyrektoriatu,którykierował
powstaniem.Hetmanmusiałuchodzić
zKijowawprzebraniuwrazzwyco-
fującymisięzestolicywojskaminie-
mieckimi.Naczołożyciapolitycznego
restytuowanejrepublikiodrazuwysu-
nęłysiędwiepostacie:znanypisarz
WołodymyrWynnyczenko,pierwszy
przewodniczącyDyrektoriatu,oraz
SymonPetlura,naczelnyatamanwojsk
URL.Obajwywodzilisięzszeregów
ukraińskiejsocjaldemokracji,oilejed-
nakWynnyczenko–uzdolnionyliterat,
alepolitykzaskakująconaiwny–pozo-
stałdokońcażyciasocjalistycznym
doktrynerem,otylePetlura–podobnie
jakwtymsamymczasieJózefPił-
sudski–wysiąśćmiałzczerwonego
tramwajunaprzystankuUNiepodle-
głość”
.Wnastępnychlatachstałsię
prawdziwymsymbolemukraińskich
zmagańowłasnąpaństwowość.Dyrek-
toriatwkroczyłdoKijowanaczele,
jaksięwydawało,potężnegoruchu.
Ówczesnąliczebnośćpodległychmu
wojskszacujesięnawetna120tysięcy
ludzi,cowwarunkachrosyjskiejwojny
domowejbyłosiłąimponującą.Ale
tachłopskawwiększościarmia,gdy
tylkobezpośrednicelzostałosiągnięty,
rozeszłasiędodomów.Badaczdziejów
URL,profesorWładysławWerstiuk,
stwierdził,żeanarchicznamental-
nośćukraińskiegochłopa–Udobrego
gospodarza,alepolitycznegonieuka”–
znowuwzięłagórę.
Bolszewicytylkonatoczekali?
Oczywiście.WprawdzieRosja
Sowieckazawarłaodpowiednitraktat
zUkrainąiuznałajejniepodległość,
aletowszystkostałosięnieważne,
gdyNiemcyiAustro-Węgryprzegrały
wojnę.Częśćjednostekbolszewickich,
którewzięłyudziałwpowstaniuprze-
ciwSkoropadskiemu,niemalzmarszu
przeszładowalkizDyrektoriatem.
Przystąpionoponowniedorealizacji
tegosamegoscenariusza–podobnie
jakrokwcześniejpowstałniezależny
rzekomorządsowieckiejUkrainy.Była
to,oczywiście,tylkograbolszewików,
którzyuznali,żefasadaukraińskajest
jednakniezbędna,byzyskaćwiększe
poparcienadDnieprem.
Trafnezałożenie?
Wjakiejśmierzetak.Ukraińskie
władzewkrótceznówmusiałyopuścić
KijówpodnaporemUczerwonych”
.
RządURLwielemiesięcyurzędował
