Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.HISTORIEMAŁŻEŃSKIE
ZcałąstanowczościąiuporemtwierdziłaOrmiankaDzehan,
żenigdyniebyła,aniniejestżonąszlachetnieurodzonego
JurkazMalczyc.Niewolnicąjegobyła,wniewolnymstanie
uniegomieszkałajakorzecz,którąJurkomógłsprzedaćtak,
jakrybywswoimstawielubzbożezprzeoranegozagonu...
Zcałąstanowczościąiuporemtwierdziłnatomiast
szlachetnieurodzonyJurkozMalczyc,żepięknaDzehan,
córkaOrmianinalwowskiegoCzarnegoGrzegorza,była
odchwiliślubuprawowitąjegomałżonką.Żonąjegobyłaijest
dodniadzisiejszego...
"Jestliżoną,czyniewolnicą?"-otopytanie,które
rozstrzygnąćmiałsądgrodzkiweLwowiednia19kwietnia
1449roku
TwierdzeniebiałejDzehan-takbiałej,żewszyscyzruska
nazywaliBiełką,waktachzaśzwaną.Byelką"-orazjej
wyparciesięprzywilejówprawowitejmałżonkipostawionebyło
wtakichokolicznościach,któreabsolutniewykluczaływszelką
czułośćmałżeńską.Zresztą,aktagrodzkienielubiłysię
zajmowaćpoetyckimiprzenośniami,aśrodekpiętnastego
wiekuniebyłraczejwziemilwowskiejokresemsielankowego
romantyzmu,gdziebymogłabyćmowaoniewolihymenu2
liozłotychwięzachmiłości.
Jeżelizatemnasądziew1449rokupadłyzustBiełkisłowa
"niewola","stanniewolny"(illibertas),tonależałojebraćzcałą
dzikądosłownościąbarbarzyńskiegoobyczaju,który
podówczasuważałjeszczeczłowiekazatakisamprzedmiot
handlu,jakkażdyinnytowar.Wszakżewtymsamymczasie
iprzedtymżesądemlwowskimtłumaczyłsięurodzony
StanisławzeSzczepierzowa,żeniesprzedałkobietywolnej
Żydowi,aletylko...zastawił.Włoch,KrzysztofdeSanto
Romulo,oświadczał,żewinienjestStanisławowizGóry
2marki3zaczłowieka,któregomuStanisławsprzedał(pro
homine,quemsibivendidit).TaksamozeznajeAndrzej
zeSienna,żezadwiekopygroszysprzedałOrmianinowi
Iwanisowimłodzieńca,któregoPiotrŻółtańskikupiłwŁucku
uŻydaprzyświadkachiprzymohoryczu4.Wreszcie
Mardochaj,ŻydzHalicza,skarżysięgorzko,żemuuciekła