Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Istotaizakresobciążeńfiskalnych
|
21
nikówikontrolerów.Wszystkosiębadaikontroluje9niedającwiarynikomu
iniczemu.Wykorzystujesiękażdypretekst9byzakwestionowaćzadeklarowaną
kwotępodatkuipowiększyćwpływydobudżetu.Wywołujetowpodatniku
odruchobronny9polegającynaudoskonaleniumetoducieczkiprzedpodatkami
iwtensposóbwychowujesięokreślonytyppodatnikaiobywatela
23
.Nadmierny
fiskalizm9wynikającyzkoniecznościpozyskaniaprzezpaństwośrodkówna
realizacjeswoichwydatków9wywoławięcniechęćobywatelidorządzących.
Wprzypadkugdydeficytfinansówpaństwajestdodatkowonastępstwembłęd-
nejpolitykimakroekonomicznejrządu9nakładaniedalszychpodatkówmożenie
przynieśćzakładanychrezultatów9gdyżniezadowoleniepodatnikówspowoduje
ucieczkęwszarąstrefę.
CzterypowyższezasadypodatkoweAdamaSmithaniewyczerpywałycało-
ścipoglądówpodatkowych9opublikowanychprzezszkockiegofilozofawBada-
niachnadnaturąiprzyczynamibogactwanarodów.Smithbyłrównieżautorem
zasad9którychtreśćpowinnastaćsięczęściąkażdegoprawidłowoskonstruowa-
negosystemupodatkowego.Pierwszązzasadbyłazasadakonkretyzacjipodat-
ków.Wedługtejkoncepcjipodatkisąlepiejodbieranespołecznie9wprzypadku
gdyuzyskiwanezichpoborukwotypozostająwregionie9wktórymzostały
wygenerowane.Oznaczato9iżpodatnikbardziejbędzieskłonnydoakceptacji
podatkówwsytuacji9wktórejwpłaconeśrodkipozostająnatereniejegoza-
mieszkaniaipracy.Efektytakichpodatkówsąbardziejwidoczne9gdyżwyko-
rzystywaneprzezlokalnąadministracjębędąsłużyćfinansowaniuinwestycji
zlokalizowanychnadanymobszarze.Odwrotnąsytuacjąbędziedokonywanie
płatnościpodatkównaceleadministracjicentralnejpaństwa.Brakkorelacji
pomiędzykwotązapłaconegopodatkuabezpośrednimefektemwregionie
będziewywoływaćniezadowolenieichęćunikaniazobowiązańfiskalnych.Szcze-
gólniebędzietowidocznewprzypadkunadmiernegofiskalizmuwładzycentral-
nej-wynikającegozdeficytubudżetowegoiniewłaściwieprowadzonejpolityki
gospodarczej
24
.
Wedługdrugiejzasady-zasadydecentralizacji-podatkipowinnybyćwy-
korzystywanebezpośredniowregionie9wktórymzostaływygenerowane.De-
centralizacjaprzepływudochodówpieniężnychoznaczałabymożliwośćkorzy-
staniazpodatkówbezpośrednioprzezwładzęlokalnąbezzaangażowaniairedy-
strybucjidokonywanejprzezcentralneorganyadministracyjne.Takiepodejście
charakteryzowałobysiędużympragmatyzmeminiższymikosztamirealizacji
prowadzonychinwestycji.Pragmatyzmoznaczałbypozostawieniewypracowa-
nychdochodówwmiejscu9wktórympotrzebyioczekiwaniamiejscowejludno-
23
Por.BattagliaR.9Kryzysimetakryzys,RuchPrawny,EkonomicznyiSocjologiczny9Rolnicza
DrukarniaiKsięgarniaNakładowa9Poznań19339s.50.
24
SmithA.9Badania...,op.cit.9s.450.
