Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.
Wpływskaryfikacjinakiełkowanienasionorazjakość
sadzonek
Zabiegskaryfikacjipoleganauszkodzeniulubosłabieniuokrywynasiennej,celem
umożliwieniadostępuwodyipowietrza,niezbędnychdozainicjowaniafazykiełkowania
nasion.Wwarunkachnaturalnychskaryfikacjaprzebiegadziękipoddaniuopadłychnaglebę
nasion,działaniuczynnikówtakichjak:zmianywilgotności,temperaturyczyteżingerencji
mikroorganizmówglebowych.Czynnikiteosłabiającokrywęnasienną,umożliwiają
wymianęgazowąorazprzenikaniewodydozarodka[20].
Sztucznaskaryfikacjamożepolegaćna:(1)poddaniunasiondziałaniuwysokiej
temperatury(krótkotrwałetraktowanieogniemlubgorącąwodąlubpromieniowaniem
mikrofalowym),czegonastępstwemjestpowstawaniemikropęknięć,generowanychzmianą
naprężeńmechanicznych;(2)traktowaniunasionkwasemsiarkowym,celemchemicznej
degradacjiokrywy;(3)mechanicznymuszkadzaniuokrywypoprzezjejzgniatanie,ścieranie,
przecinanie[6].Wprzypadkużołędzidębówstosujesiępowszechnieskaryfikację
mechaniczną,przezobcięcieodstronyznamienia(dystalnej)ichkońcówwrazzliścieniami
o1/5do1/3długości[1,5].WtensposóbprzygotowywanejestdosiewuwPolsce
kilkadziesiątmilionównasionrocznie,wokresieok.2miesięcy(odmarcadokwietnia).Ta
żmudna,monotonna,pracawymagazatrudnieniakilkunastuosóbwkażdejszkółce
produkującejsadzonki.Ergonomicznauciążliwośćpracypoleganapowtarzalnym
kilkanaścietysięcyrazydziennieruchurąkidłoniwcyklu:(1)pobranienasiona(lubkilku
nasion)dodłonizezbiornika,(2)odcięciefragmentunasionasekatorem,(3)wzrokowaocena
przydatnościnasionadokiełkowanianapodstawiebarwyliścieniistopniawypełnienianimi
okrywynasiennej,(4)przeniesienienasionadozasobnikadosiewulubjegoodrzucenie(Rys.
1.2).Nawetposługiwaniesięnowoczesnymsekatorempowodujezmęczenieukładu
nerwowo-mięśniowegodłoniirąkpracąpowtarzalną.
a)
b)
Rys.1.2.Skaryfikacjażołędzidębuszypułkowego:a)obcinanieczęścidystalnejzapomocą
sekatoraręcznego,b)partiażołędziprzygotowanychdowysiewu
Rezultatemprawidłowoprzeprowadzonejskaryfikacjijestprzyspieszenieiwyrównanie
wschodów.Cojestszczególnieistotnewprzypadkudębu,ponieważgatunekten
10