Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
byćprzyznawanerównieżnarzeczkonkretnychautorów.Zdaniem
E.Ulmerapierwszytaki,zorientowanynaautora,przywilejzostał
udzielonywdrugiejpołowieXVIwiekunarzeczAlbrechtaDürera,
uznawanegozajednegoznajwybitniejszychgrafikówwszech
czasów57.Namocytegoprzywilejuzabronionokomukolwiek
przypisywaniasobieautorstwajegodzieł58,acozatymidzie
zapewnionomu,przynajmniejwsposóbpośredni,ochronęuprawnienia
doautorstwadzieła.Wrazzezmianąideisystemuprzywilejów,które
zaczęłybyćcorazczęściejudzielanewodniesieniudokonkretnych
dzieł,dośćszybkozaczęłybyćpodnoszoneskargiposzczególnych
autorów,któredotyczyłyichosobistychuprawnień.Najznamienitszym
przykłademjesttutajniewątpliwieznowugłosMarcinaLutra,który
skierowałoficjalnąskargędoRadyMiastaNorymbergawzwiązku
zopublikowaniemjegodzieł,którychtreśćzostałaprzekształconabez
jegozgody.ManuskryptzostałskradzionyzesklepuwWittenberdze’a
następniesprzedanydrukarzowiwNorymberdze,któryopublikował
dziełoM.Lutrawokrojonejformie,bezuzyskaniazgodyautora.Rada
Miastanienałożyłazatenczyngrzywnynadrukarza,leczwyraźnie
stwierdziła,żeopublikowanedziełomusizostaćopatrzonenazwiskiem
autora.
Wyjątkowociekawyzpunktuwidzeniaochronyautorskichpraw
osobistychjestokrespowstaniaifunkcjonowaniaprzywilejów
wAnglii.PierwsząksiążkęwAngliiopublikowałjużw1477roku.
WilliamCaxton,któryzałożyłprasędrukarką
wWestminster59.JednakżeWilliamCaxton,wprzeciwieństwie
doJohannavonSpeyera,nieotrzymałmonopoluwpostaciprzywileju
wodniesieniudoswojegodziała,zuwaginaobowiązującywtedy
statutwprowadzonyw1483rokuprzezkrólaRyszardaIII,zgodnie
zktórymzostałyzniesionewszelkieograniczeniadotyczące
sprowadzaniaprzezcudzoziemcówmanuskryptówiksiążekdoAnglii
orazpublikacjitychdziełnaterenietegopaństwa.Sytuacja
tautrzymałasięażdoczasówpanowaniakrólaHenrykaVIII,który
dwukrotnie,w1523oraz1528roku,wprowadziłograniczenia
zabraniająceimportowaniaksiążekdoAnglii60.Wdrugiejpołowie
XVIwiekuwszelkadziałalnośćzwiązanazkopiowaniemoraz
wydawaniemdziełliterackichbyłajużmożliwawyłącznie
pouzyskaniuodpowiedniegoprzywilejuodkróla,zgodniezsystemem
wprowadzonymnowymprawemz1529roku,przyczymnależy
zauważyć,żeznakomitaczęśćwydanychwtedyprzywilejównależała
dogrupy97drukarzylondyńskich,którzyutworzyligildięzwaną
