Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Edukacjakulturowawkształceniupedagogów
29
równieżedukacjikształtującejpodstawytolerancji,rozumnejkoegzystencjiiwspółdzia-
łania.Nowoczesnaszkoławyłaniaszeregzadańdlaedukacjikulturowej.Dostrzegaje
wielupedagogówzkrajuitychspozajegogranic.Zadaniateakcentujemiędzyinnymi
Lewowicki,uważając,iżważnąfunkcjąoświaty–przedewszystkimszkoły–byłoijest
wtymładziespołecznymprzystosowaniepokoleńdozastanejrzeczywistości3.Podobny
postulatformułujemiędzyinnymiBartz4,wskazującjednocześnie,iżdlawychowania
międzykulturowegoistotnejestposzanowanieprawaludzidoodmiennościkulturowej.
Habermanzkolei(przytaczamzaKwiecińskim
5
),podejmującproblemwielokulturowości,
wyróżniłosiemsposobówjejpodejmowania:jakowspółistnieniekultur,jakoodmienne
wartościosobiste,jakozbiórróżnychgrupkulturowych,jakosprawiedliwośćirówność
społeczną,jakoprocesnadawaniaznaczenianauczaniuiuczeniusię,jakoogólnyklimat
szkoły,jakoogólnoświatowąwspółpracęnarzeczśrodowiskaprzyrodniczegoijako
uczeniekonkurowaniawogólnoświatowejgospodarce.Autorzwracateżuwagęna
potrzebęstopniowaniacelówedukacjiwielokulturowej.Sątokolejno:negacjapodgrup
dyskryminowanych,tolerancja,akceptacjaróżnorodności,obronaprawadoodmienności,
odpowiedzialnośćzazmianę.Weuropejskimwymiarzeedukacjawielokulturowapowinna
przedewszystkimcharakteryzowaćsięotwarciemludzinainnośćiodmienność.Celem
takiejedukacjipowinnobyćstworzenierównoprawnychwarunkówżyciadlaróżnych
kulturowoietniczniegrupżyjącychwramachdanegospołeczeństwa.ZdaniemKwiat-
kowskiej,edukacjamakształtowaćsamoświadomośćczłowiekazgodniezgeneząoistocie
ludzkiej,usprawniającgotymsamymdookreśleniamiejscawhistoriiizarazemczyniąc
gopełnomocnymwodbieraniuinnychludzi,mającychtakżeswojąhistorięiwłasnewniej
miejsce6.Śliwerskizkoleisłuszniezauważa,iż„edukacjakulturowapowinnaprowadzić
dopartnerskiegowspółżyciaipokojubezusilnegodążeniadoharmonii,aledoumiejętne-
gorozwiązywaniapojawiającychsięnatymtleróżnicczykonfliktów”7.Okonieczności
promowaniamniejszości,stwarzaniuimwarunkówpozwalającychpodtrzymywaćiroz-
wijaćswojąkulturępiszetakżeNikitorowicz.Uważaon,że„obowiązkiempaństwjest
rozwijanieduchatolerancjiidialogukulturorazwspółpracywszystkichludziżyjącychna
ichterytorium,niezależnieodtożsamościetnicznej,kulturowej,językowejlubreligijnej,
zwłaszczawdziedzinieedukacji”8.Ideemocnoakcentująceproblemynarodowościowe
izwiązanąznimiedukacjękulturowąprzedstawionowRaporciesporządzonymdla
UNESCOprzezMiędzynarodowąKomisjędoSprawEdukacjidlaXXIwiekupodnazwą
„Edukacja:jestwniejukrytyskarb”.Wskazujesięturangęiznaczeniesystematycznego
przygotowaniasiędożyciawwarunkachmieszaniasiękultur,racji,systemówwartości,
współpracyiintegracji,poszanowaniastandardówinormmiędzynarodowych.Polska
badaczkaedukacjikulturowej–JózefaBałachowicz–analizującaposzczególnesformu-
3T.Lewowicki,Z.Jasiński,EducationforTeachersandPedagogues:IssuesinInternationalContext,
Opole2006.
4B.Bartz,Edukacjawielokulturowajakowarunekintegracjieuropejskiej[w:]Transformacjawedukacji
–konieczność,możliwości,realiainadzieje,Bydgoszcz1995,s.70.
5Z.Kwieciński,Tropy–ślady–próby.Studiaiszkicezpedagogikipogranicza,Poznań–Olsztyn2000.
6H.Kwiatkowska,Edukacjanauczycieli.konteksty,kategorie,praktyki,Warszawa1999.
7B.Śliwerski,Współczesneteorieinurtywychowania,Kraków1998,s.297.
8J.Nikitorowicz,Edukacjaregionalnawielokulturowaimiędzykulturowa[w:]Demokracjaaoświata,
kształcenieiwychowanie,red.H.KwiatkowskaiZ.Kwieciński,Toruń1996.
