Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Płećwteorii
język1płeć,analizującproblemnatlejegohistoriiiwielopoziomowych
uwikłańkulturowychorazspołecznych.Zanajistotniejsze,świadczące
onowoczesnościopracowania,uwzględnionewtejczęściproblemyteo-
retycznenależałobyuznaćodesłaniedoustaleńzkręgugenderstudies
orazzagadnieńtzw.seksizmujęzykowego.Badaczjednakniesprowadza
swoichanalizdoefektownychczypopulistycznychspostrzeżeń,jaktoma
miejscewniektórychpracachztegokręgutematycznegoimetodologicz-
nego.Swójwywódnatomiastpopierabogatymmateriałemilustracyjnym,
językowoweryfikująctezyopodłożukulturowymispołecznym.Łaziński
jawisięjakobadaczjęzykowowrażliwy,odczuwającyirozumiejącyasy-
metrięrodzajowo-płciową,występującąwpolszczyźnie.Opisujetozjawisko
wodniesieniudoróżnychjegoaspektówipoziomów,piszeozaimkach
tytularnych,żeńskichderywatach,ograniczeniachskładniowychumac-
niającychasymetrięitd.Wreszcieanalizuje1niezwyklewtymwypadku
ważny1zwyczajkulturowy.Godzisięzespostrzeżeniamiwieluautorek
prac„feminizujących”,niemniejnieakceptujeichradykalnych,nierzadko
sztucznychiwydajesię,żejednakszkodliwychspołecznieoraznienatu-
ralnychrozwiązań.Stanpolskiegosystemuadresatywnegoautoropisuje
natlehistoriikultury,którawykształciłatakiwłaśniemodelgrzeczności.
Zdajesobiesprawę,żetrudnotozmienić,odwołującsiędoobligatoryjnych
nakazów.Jednocześniezauważa,żezmiany,którezaszływostatnichla-
tach,sprzyjająodciążeniuasymetriirodzajowo-płciowejiwtymupatruje
pozytywnejewolucjipolszczyzny.Wskazujetakżenapotencjałtkwiący
wjęzyku,umożliwiającynp.naszersząniżdotychczasskalęstosowanie
derywatówżeńskich.
Ważnąiinteresującączęśćmonografiistanowiąrozdziałypoświęcone
analizieużyciaposzczególnychformrodzajowychwpolszczyźnie.Autor
przedstawiłidrobiazgowoopisałwynikiankietybadającejstatusform
rodzajowychwjęzykuwspółczesnym19,atakżepoddałobserwacjiich
funkcjonowaniewtekstach20.Konkluzjedotycząceankietysąniezwykle
ciekawe:„Wynikieksperymentu[...]sugerują,żetonierodzajgramatyczny
rzeczownikastereotypizujepłećbezpośrednio,leczżerodzajmęskiwspół-
działawtakiejstereotypizacjizkategoriąliczby.Rodzajmęskipozbawiony
wsparcialp.maniewielkiwpływnastereotypizacjępłci,nagranicybłędu
statystycznego.Jeślitatezajestprawdziwa,niewartowalczyćzgatunko-
wymużyciemnazwmęskichwlm.,ponieważichwpływnastereotypizację
męskąjest1przynajmniejwpolszczyźnie1nieznaczny”21.Tewnioski
19
20
21
Ibidem,s.2811305.
Ibidem,s.3061314.
Ibidem,s.3041305.
