Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
WŁODZiMiERZGALEWiCZ
ii.Spórozapłodnieniepozaustrojowe
Drugiwielkikomplekspraktycznychzagadnieńetycznych,odno-
szącychsiędopoczątkówludzkiegożycia,tworząnormatywnepro-
blemyzwiązaneze„sztuczną”czyteżmedyczniewspomaganąpro-
kreacją.Spośródróżnychtechnikmedycznych,któreskładająsięna
pomocwprokreacji,szczególnąuwagęprzyciągazapłodnieniepo-
zaustrojowe,zwanerównieżzapłodnienieminvitro(IVF–invitro
fertilization).Sporyowłaściwąetycznąocenę,atakżeodpowiednią
regulacjęprawnątejszerokojużstosowanej,leczwdalszymciągu
spornejprocedurydotycząwieluróżnychkwestiiszczegółowych,któ-
rejednakgrupująsięwokółkilkugłównych.
Przystępującdodyskusjiwokółetycznychaspektówzapłodnie-
niapozaustrojowegospotykamysięprzedewszystkimzpytaniem,
czytworzenieludzkichzarodkówinvitrowcelumedycznejpomocy
wprokreacjijestwogóledziałaniemmoralniewłaściwym.Działa-
nie,któreniejestmoralniewłaściwe,możebyćtakiezróżnegopowo-
du.Czasamibędzieononiewłaściwezewzględunacel,dlaktórego
jestpodejmowane.Taknaprzykładwieluuczestnikówsporuomo-
ralnośćIVFpowiedziałoby,żeludzkiezarodki–czytoinvitro,czy
toinutero–byłybytworzonewniewłaściwymcelu,gdybycelemich
tworzeniabyło,skądinądnawetpożyteczne,przeprowadzaniena
nichdestrukcyjnycheksperymentówmedycznych(itobezwzględu
nato,jaktęostatniąpraktykęoceniłobysięwodniesieniudozarod-
kówutworzonychpierwotniewceluprokreacji).Jednakżemedyczna
pomocwprokreacji,świadczonaosobomcierpiącymnabezpłodność,
jestniewątpliwiecelem,któremutrudnocokolwiekzarzucić.Mimo
topodejmowanewtymcelumedycznedziałanie,jakimjesttworze-
nieludzkichzarodkówpozaustrojemkobiety,mogłobybyćmoralnie
wątpliwelubteżniewłaściwe,gdybybudziłowątpliwościsamowso-
bie,tzn.zewzględunasamąistotę(przynajmniejniektórych)skła-
dającychsięnanieprocedur.Gdybyprzytymtajegomoralnanie-
właściwośćbyławystarczającogłębokaiwiązałasięznaruszeniem
czyichśpodstawowychpraw,wówczasdziałanietomogłobybyćrów-
nieżprzedmiotemuzasadnionegoprawnegozakazu.Pierwszągłów-
nąkwestią,jakąnależyrozpatrzyćwzwiązkuzesporemozapłod-
nienieinvitro,będziewięcpytanie:
(Q-A)Czytworzeniepozaustrojowychzarodkówludzkichwcelu
medyczniewspomaganejprokreacjijestsamowsobiemoralniedo-
puszczalne(ipowinnobyćprawniedozwolone)?
Przyjąwszy,żetworzenieludzkichzarodkówinvitrowcelach
prokreacyjnychsamowsobiejestdopuszczalnezmoralnegopunk-
