Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozwójsocjologiiprawawświecie
37
działającewnimsiłymająistotnywpływnato,coprawostanowi
ijakjeststosowane.Należywszakżepamiętać,żeinnegoporządku
prawnegopozaprawempaństwowymfrancuskisocjologniedo-
strzegałinieprzewidywał.Ideapluralizmuprawnego,któregoeks-
ponentamibylizwłaszczaEhrlichiPetrażycki,byłamuzgruntu
obca.
Zewzględunaopublikowaniew1913r.pierwszej,obszernej
monografiipoświęconejsocjologiiprawamianonojcasocjologii
prawa”nadajesięzazwyczajEugenowiEhrlichowi,3.WGrund-
legungderSoziologiedesRechtszaproponowałonstworzenieno-
wejdziedzinyoprawie—socjologiiprawa,zakwestionowałtak-
żetradycyjnerozumienieprawa,4.ŻyjącipracującwstolicyBu-
kowinyCzerniowcachmiałokazjęobserwowaćnżyweprawo”(le-
bendesrecht)wdziałaniu,prawo,któremiałozupełnieinnecechy
niżprzypisywanemuprzezdoktrynępozytywizmuprawniczego,5.
Prawo,podobniejakzjawiskareligijne,obyczajoweczymoralne,
jestprzedewszystkimczęściąrzeczywistościspołecznejiprzeznią
jestuwarunkowane.Rozwójprawaniezależyaniodlegislacji,ani
oddecyzjisądowych,leczprzedewszystkimodstosunkówspo-
łecznych.Prawemsąnietylkoprzepisyprawnezawartewkodek-
,3EugenEhrlich,GrundlegungderSoziologie…Wprzekładzienajęzykangielski
(dokonanymprzezWalteraL.Molla)taponadpięćsetstronicowaksiążkaukazałasię
wroku1936pt.FundamentalPrinciplesoftheSociologyofLawwHarvardUniversity
PresszprzedmowąRoscoePounda.Byławznawianawlatach1962,1975,1994,2000
i2002.Ukazałysiętakżejejprzekładynainnejęzyki,m.in.nawłoskiwroku1975
inaportugalskiw1986.Niemieckieedycjeukazałysięwlatach1913,1967,1973
i1989.
,4PozajednymdrobnymprzyczynkiemtwórczośćEhrlichaniejestdotąddo-
stępnawjęzykupolskim.Zob.EugenEhrlich,ŻyweprawoludówBukowiny,tłum.
MarianPlechowski,nPrawnik”1912,nr5,s.155-160.Zapowiedzianyciągdalszy
nienastąpił.
,5nŻyweprawo”niejestprzezEhrlichadefiniowaneexplicite.Zkontekstujego
rozważańwynika,żepojęcietooznaczaregułyzachowania,któreludzieuważają
zawiążącewswoichwzajemnychstosunkach.Jakajestdifferentiaspecifcatakro-
zumianegożywegoprawawstosunkudowzorówkulturowych,obyczajów,moral-
ności,regułnormatywnych(choćbyreligijnych,administracyjnych,towarzyskich,
higienicznychitp.),tegoEhrlichniewyjaśnił.Wypadaprzypuszczać,żesamowie-
dzametodologicznaEhrlichaniebyłazbytwyrafinowana.
