Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Podstawyteoriiinnowacji
procesu,jegoprzebiegitempojestzwiązanezprowadzonąwdanymkrajupolityką
gospodarczą(azwłaszczapolitykąnaukową,edukacyjnąiinnowacyjną).Ponadto
elementemsprzyjającyminnowacyjnościjestwcześniejnagromadzonawiedzaido-
świadczenie.Ewolucyjnyrozwójwiedzypodkreślam.in.koncepcjaakumulacjitechno-
logii,wświetlektórejzmianytechnologicznesąrezultatemskumulowanegoprocesu
tworzenianowychrozwiązańiichnieustannejadaptacjidowarunkówprodukcji(Soete
1981;Rosenberg1982).Nawetgdyinnowacjajestefektemnaśladownictwaizostała
przeniesionazinnegoukładugospodarczegokoniecznajestjejintegracjazistniejący-
mimetodamiprodukcji.Niezbędnesąwięczdolnościabsorpcyjnedanejgospodarki.
Analizującinnowacyjnośćnapoziomiemakroekonomicznym,niemożnapominąć
zjawiskalukiinnowacyjnej.Pojęcietowywodzisięzanalizlukitechnologicznej,któ-
rezaczęłyrozwijaćsięwpołowieXXw.wkontekściewyjaśnieniastrumienihandlu
międzynarodowego(Posner1961).Lukatechnologicznawynikazżnic,jakieistnieją
międzykrajamiwzakresieichzdolnościdotworzenianowychtechnologii.Teżnice
powodują,żewgospodarceświatowejukształtowałsiępodziałnakrajeinnowatorów
iimitatorów.Innowatorzymajązdolnośćdotworzenianowych,pionierskichrozwią-
zańtechnologicznych,nabaziektórychrozwijasięeksportinnowacyjnychproduktów.
Zupływemczasutechnologieupowszechniająsięiinnowacyjneproduktyznajdują
naśladowcówwkrajachwcześniejjeimportujących.Wówczaslukatechnologiczna
zamykasięwdanymobszarze,jednakwtymczasieinnowator,mającodpowiednie
zapleczetechniczne,wykwalifikowanąkadręnaukowąiprodukcyjnąorazelastyczność
wdostosowywaniusiędozmieniającegosięrynku,wprowadzakolejnenowerozwiąza-
nieiponowniepojawiasięlukatechnologiczna.Pierwotnieanalizataodnosiłasiędo
innowacjitechnologicznych,jednakmożnajązastosowaćdoanalizyinnychrodzajów
innowacjinp.marketingowychczyorganizacyjnych.Najważniejszympunktemtejkon-
cepcjijesttzw.opóźnienienaśladowcze,czyliczaspotrzebnydopojawieniasiępopytu
nadobrowinnymkrajuniżkrajproducenta(opóźnieniepopytu)orazczaspotrzebny
doimitacjiinnowacjiprzezzagranicznychnaśladowców(opóźnieniereakcji).Opóź-
nienienaśladowcze(imitationlag)zapewniainnowatorowipozycjęmonopolistyizyski
doczasuimitacjinowegorozwiązania.Kraje-imitatorzypoczątkowosąimporterami
innowacji,jednakstopniowozdobywająnowąwiedzęiknow-how,copozwalaimna
naśladowanieiewentualnieadaptacjęnowościdoswoichpotrzeborazichwdrożenie
nawłasnymrynku,anaweteksportnainnerynki(Posner1961,s.335).
Wykorzystująckoncepcjęlukitechnologicznejirozszerzającjąopozatechnolo-
giczneaspektyinnowacji,możnazdefiniowaćlukęinnowacyjną.Lukainnowacyjna
odnosisięnietylkodoaspektówtechnologicznych,leczrównieżczynnikówpozatech-
nologicznychorazwiążesięzabsorpcjątechnologii.Rozpatrywanajestwliteraturze
przedmiotuwpowiązaniuzmodelamiinnowacji(podażowym,popytowym)oraz
wynikającąztychmodelipolitykągospodarczą(Kubielas2009,s.240–345).Niektórzy
badaczepostrzegająlukęinnowacyjnąprzezpryzmatżnicwpoziomachwskaźników
opisującychpotencjałnaukowo-technicznygospodareknarodowych,którychefektem
jestżnypoziomnowoczesnościproduktówistosowanychsposobówichwytwarzania
(Bogdanienko2004,s.19).